Ευάγγελος Τσαβδάρης " Με πλοίο δίχως πόδια, ψυχή χωρίς κατάρτια" - Μια συνέντευξη βγαλμένη από την ψυχή που ξεπερνάει τα ταμπού

Editorial

Ήταν ακόμα ένα καλοκαιρινό βράδυ Σαββάτου που όλως τυχαίως απολάμβανα ένα ποτήρι παγωμένο λευκό κρασί σε διπλανή παρέα. Εκείνος καθόταν στο δίπλα τραπέζι μόνος και για μια στιγμή με κοίταξε διεξοδικά. Δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία. Ήξερα ποιος είναι αλλά δεν γνωριζόμασταν προσωπικά για να πάρω το θάρρος να του μιλήσω. <<Συγνώμη, είσαι η Τάνια Πίντζου που αρθρογραφείς;>>. <<Ναι, του λέω, εγώ είμαι>>. <<Χαίρομαι πολύ που σε γνωρίζω από κοντά, σε διαβάζω>>. <<Σε ευχαριστώ πολύ Βαγγέλη μου και εγώ θαυμάζω το έργο σου>>. Θεώρησα σωστό πως δεν χρειαζόταν να κάνω συστάσεις μιας που γνωρίζαμε ήδη ο ένας τον άλλον. Τον συνάντησα τυχαία αρκετές φορές ακόμα, καθώς τύχαινε να πίνουμε καφέ στο ίδιο μαγαζί, μέχρι που μου αποκάλυψε πως ήθελε να γράψω για το βιβλίο του. Δέχτηκα αμέσως. Όχι από λύπηση ούτε από υποχρέωση μα για τον λόγο του ότι ήταν κάτι διαφορετικό από αυτά που ήδη έγραφα. Οι μέρες κύλησαν και το είχα πάντα στην άκρη του μυαλού μου αλλά ο χρόνος και οι υποχρεώσεις ήταν εμπόδια για να ξεκινήσω αυτό που ήθελα να κάνω. Όταν μου το επέτρεψαν οι συνθήκες, σκέφτηκα πως ο Βαγγέλης ήταν πρώτος στη θεματογραφία μου. Επικοινώνησα σχεδόν αμέσως μαζί του τηλεφωνικώς και κανονίσαμε για την επόμενη μέρα κιόλας την συνάντησή μας. Με περίμενε στο ίδιο καφέ με τον φίλο του, στην ίδια όπως πάντα άλλωστε θέση, με χαμόγελο χαράς που αποτυπωνόταν μέχρι στα μάτια του. Μου είπε πολλά, πάρα πολλά, μου άνοιξε πολλές κρυφές πτυχές της καρδιάς του μα η αξιοπρέπεια που λέγεται ότι κουβαλώ, με έθεσε φύλακα των μυστικών του. Έκανα το τσιγάρο μου, ήπια μια γουλιά καφέ και ξεκινήσαμε:

Διάβασα ότι είχες ξεκινήσει το βιβλίο σου το 2007;

Την ποιητική μου γραφή την ξεκίνησα το 2007 και για να καταδειχθεί η αριθμογραμμή αυτής της γραφής υπάρχει η πρώτη περίοδος γραφής 2007-2010. Βέβαια, τα τότε κείμενά μου ήταν πολύ ακαδημαϊκότροπα και για την ακρίβεια, τα περισσότερα κείμενα εκείνης της περιόδου, δεν τα συμπεριέλαβα στην ποιητική μου συλλογή. Μπορεί να θεωρείται για τον μέσο άνθρωπο μια ποιητική συλλογή, στην ουσία όμως πρόκειται για μια ποιητική ανθολογία, η οποία είναι η επιλογή των καλύτερων μέχρι στιγμής 67 ποιητικών έργων από τα 210 συνολικά ποιητικά έργα που έχω γράψει σε αυτή τη δεκαετία.

Σε ποια ηλικία κατάλαβες ότι ο λόγος σου ήταν ποιητικός, γιατί σίγουρα θα ένιωθες μέσα σου πως αυτό που κάνεις είναι κάτι διαφορετικό απ'τα συνηθισμένα;

Σε ευχαριστώ που μου δίνεις την ευκαιρία να το αναφέρω αυτό. Δεν το κατάλαβα σε κάποια ηλικιακή περίοδο αλλά σε κάποια χρονική καμπή μετά από μεγάλη θλίψη, μετά από απώλεια. Το 2007 λοιπόν, ενώ πάντα έγραφα ισχυρό ακαδημαϊκό λόγο, το όνειρό μου ήταν να αναπτύξω μια ζωή μες την έρευνα οπότε έγραψα πολλές επιστημονικές διατριβές για τις κοινωνικές αναπαραστάσεις αναπηρίας, για το πως δηλαδή ο μέσος πολίτης φωτογραφικά - εγκεφαλικά αποτυπώνει την εικόνα μιας ευπαθούς κοινωνικής ομάδας όπως είναι τα ΑΜΕΑ αλλά ποτέ στη ζωή μου δεν είχα σκεφτεί ούτε και επιδιώξει την ποίηση. Καταλάβαινα την ανάλυση των ποιητικών κειμένων στο σχολείο αλλά μέχρι εκεί. Εκείνη η νύχτα ήταν η τρίτη μετά από τον θάνατο του παππού μου. Οι γονείς μου μού και είχαν κλείσει τα φώτα και δεν μπορούσα να διαβάσω (καθώς ήμουν στο τρίτο έτος και θα διάβαζα κλινική ψυχολογία για να απαλύνω τον πόνο μου). Ξεκινώντας λοιπόν την προσευχή μου για τον παππού μού ήρθαν χωρίς να το προσχεδιάσω οι πρώτοι στίχοι. Το είδα σαν κάτι θεόπνευστο, σαν κάτι μεταφυσικό που το στέλνει ο παππούς για παρηγοριά και ένιωσα υποχρεωμένος απέναντι στην ψυχή του να το ξεκινήσω. Τα δύο πρώτα χρόνια είχα τον κομπλεξισμό που διακατέχει όλους αυτούς που γράφουν κείμενα του "συρταριού". Όταν άρχισα μετά από δύο χρόνια να τα δίνω σε φίλους, μου είπαν "Βαγγέλη εδώ κάτι συμβαίνει". Και πάλι όμως δεν με έκαναν να το πιστέψω γιατί το μυαλό μου ήταν στα ακαδημαϊκά πράγματα. Αυτό που με έκανε να γίνω ποιητής είναι ότι εκείνη την χρονική περίοδο επήλθε καθυστερημένα η σεξουαλική μου ωρίμανση και ερωτεύθηκα πολύ για πρώτη φορά εγκεφαλικά και σωματικά μια γυναίκα.

Μα ούτως ή άλλως φαίνεται στο ύφος της ποιητικής σου συλλογής ή μάλλον του βιβλίου σου, μου επιτρέπεις να το ονομάζω βιβλίο έτσι;

Όπως νιώθεις θα το λες και με την ευκαιρία ήθελα να κάνω μια παρένθεση εδώ, μας έκαναν να πιστεύουμε πως η ποίηση είναι για τους ελαφροΐσκιωτους, για τους φανφάρες...

Ναι, έχεις δίκιο σε αυτό που λες αλλά κοίταξε να δεις ο κόσμος έχει συνδεδεμένο στο μυαλό του το βιβλίο με την λογοτεχνία.

Ακριβώς, οπότε για να μπορούμε να κάνουμε δικό μας ένα ποιητικό έργο πρέπει να ξεπεράσουμε αυτά που θεωρεί ο κόσμος και να μπορούμε να το κάνουμε δικό μας, είτε βιβλίο το λες είτε ερωτική εξομολόγηση το πεις, για'μένα αν βρεις και έναν ήχο να το κουμπώσεις με τα δικά σου βιώματα είναι επιτυχία. Γιατί θέλουμε να ξεφύγουμε επιτέλους από την ποίηση που είναι συνδεδεμένη με τον καλλιτέχνη που την γράφει. Αν με ρωτήσουν για την ποίησή μου και για εμένα προσωπικά, δεν θα μιλήσω καν. Ή θα πω πως σε ένα τόσο μικρό περιβάλλον όπως αυτό της Αριδαίας, κατάφερα με τέσσερις ποιητικές συναντήσεις που διεξάγονταν σε μικρά καφέ, να ενώσω αυτό το παρεΐστικο κλίμα και να φέρω τον μέσο πολίτη πιο κοντά στη ζωή του και να την συνδέσω με την δική μου. Γιατί ήθελα μέσα από την ζωή του να κάνει δική του την ποιητική μου συλλογή.

Οπότε εδώ αξίζει να σημειώσουμε το γεγονός ότι, παρά του ότι ζούμε σε μια κλειστή κοινωνία μιας και δεν υπάρχουν οι δυνατότητες για έναν ποιητή ή για έναν τραγουδιστή ή για κάποιο ανερχόμενο ταλέντο εν πάσει περιπτώσει, εσύ είσαι από τους ανθρώπους που με τον τρόπο σου συνέδεσες όλη αυτή την παρέα και κατάφερες να κάνεις το πρώτο σου βήμα το οποίο ήταν αυτό το βιβλίο.

Η μεγαλύτερή μου περηφάνια Τάνια δεν είναι το βιβλίο μου, πίστεψέ με. Είναι ότι ανέδειξα δύο ταλαντούχες ποιήτριες, την Δέσποινα Τσουλφαΐδου και την αναφέρω πρώτη γιατί δεν έχει ανθίσει ακόμα το λουλούδι της σε εκδοτική μορφή για να βγάλει ένα βιβλίο. Αλλά όταν θα το βγάλει, εγώ θα δώσω ψυχή και σώμα για να το προωθήσω επιστημονικά, διαλεκτικά και ποιητικά. Και την Βάσω Ρουμελή που είναι πλέον από μόνη της στον ίδιο εκδοτικό οίκο με εμένα.

Για να επανέλθουμε ξανά σε αυτό που προανέφερα σχετικά με το ποιο ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσεις την ποίηση, έχω να σου πω πως διέκρινα έντονα το ερωτικό στοιχείο στο βιβλίο σου, ειδικότερα στα πρώτα ποιήματα. Ένα από αυτά, με εντυπωσίασε ιδιαίτερα καθώς παραλληλίζεις τον έρωτα με τον θάνατο.

Πρώτα από όλα όταν κάτι το θίγεις, είναι σαν να εξουδετερώνεις το φάντασμά του. Ποιος από όλους μας δεν φοβάται τον θάνατο; Στην δική μου ζωή όμως ο θάνατος ήταν συνυφασμένος με τον δικό σας χωρισμό. Όλοι όσοι έχετε κάνει δεσμούς και έχετε χωρίσει, θα έχετε βιώσει έναν μικρό θάνατο. Θα μου πεις πως είναι δυνατόν να το κατάλαβα εγώ αυτό που δεν έχω κάνει στη ζωή μου έναν δεσμό με κοπέλα η οποία δεν είναι επαγγελματίας του έρωτα. Και αυτό γιατί οι ίδιες οι κοπέλες έχουν ένα μούδιασμα για την σεξουαλική ζωή των ΑΜΕΑ. Κατάλαβα λοιπόν πως όλοι εσείς, βιώνετε τον θάνατο μέσα από τον χωρισμό. Εγώ έβλεπα τον θάνατο μέσα από την καταπίεση του αγγίγματος (βλ. Φρόιντ). Όταν παλεύεις για όλη σου την ζωή όχι για ένα πλήρες ερωτικό στοιχείο αλλά για το χάδι μιας γυναίκας και δεν τό'χεις ούτε και αυτό, τότε καλείσαι να ιχνηλατήσεις τον χαρακτήρα όλης της ιδιοσυγκρασίας μιας γυναίκας έτσι ώστε να μπεις μέσα στην ψυχή της για να επικοινωνήσεις μαζί της.

Τα περισσότερα ποιήματα που έχεις γράψει είναι για την κοπέλα που μου προανέφερες πως είχες ερωτευθεί;

Ναι

Θέλω να σχολιάσουμε κάτι: έχεις στο βιβλίο σου ένα κομμάτι για τους δασκάλους το οποίο λέει: <<Οι μαθητές μου, με συναρπάζει όταν με αμφισβητούν τούτο είναι υγεία! Διασκεδάζω όταν βαριούνται, ανακαλύπτω το χάσμα! Βελτιώνομαι, μου δίνει ζωή, όταν μου λένε κάτι που δεν το είχα σκεφτεί, γιατί μου ανοίγουν παράθυρο στον κόσμο τους. Λατρεύω για πάντα, όσα παιδιά για να πειθαρχήσουν ζητούν επιχειρήματα!". Πιστεύεις λοιπόν πως σήμερα υπάρχουν τέτοιου είδους δάσκαλοι που μαθαίνουν απ΄τα παιδιά;

Εξαρτάται ... Πως αντιλαμβάνεται ο κάθε επαγγελματίας εκπαιδευτικός την δουλειά του. Αν την αντιλαμβάνεται γνωσιοθηρικά, αν την αντιλαμβάνεται δημοσιουπαλληλικά ή αν την αντιλαμβάνεται ως επιστήμονας κοινωνιολογικής και ψυχοπαιδαγωγικής υγείας.

Μάλιστα. Μου άρεσαν 2 ποιήματά σου πάρα πολύ, το ένα ήταν "Ο αποχαιρετισμός" που θα το χαρακτήριζα αποκαρδιωτικό και μελαγχολικό το ύφος του και το άλλο που ξεχώρισα είναι το "Ντόμινο" το οποίο έλεγε: <<Αν το σώμα ήταν φτιαγμένο από μικρά κομμάτια ντόμινο, τότε θα γκρεμίζονταν μόλις το άγγιζες>>.

Η δύναμη της απεικόνισης του σαρκικού έρωτα η οποία όμως δεν μπορεί να εκδηλωθεί βιωματικά και ρεαλιστικά, γίνεται ένα φαντασιακό, ψυχοκοινωνικό μοτίβο το οποίο έχει ως αποτέλεσμα ανατροφοδοτικά να μπει μέσα στην γυναίκα και μέσα από την ψυχή της να τροφοδοτήσει τον τελικό της κινητήριο μοχλό, το σώμα της.

Πάμε στα δικά μας τώρα, είσαι ερωτευμένος αυτόν τον καιρό;

Πάντα είμαι ερωτευμένος και δεν θα μπορέσω να ζήσω αν κάποια μέρα δεν θεωρώ ότι υπάρχει κάποια γυναίκα στην οποία σαν κύμα να χτυπάω στους βράχους μου. Όχι στους βράχους της, στους βράχους μου! Γιατί όλο αυτό θα είναι μια προοικονομία καταδικασμένη. Δύσκολα μια μέση Ελληνίδα να ανταποκριθεί...

Ο έρωτας σε εξυψώνει όπως είναι γνωστό όμως...

Ο ματαιοτικός έρωτας σε απογειώνει, σε νεκρώνει και σε ανασταίνει ταυτόχρονα. Κάποιος ρώτησε τον Ρίτσο, γιατί γράφει ποίηση. Και του απάντησαν ο Ρίτσος καθώς και ο Ρίλκε αποσπασματικά ότι αν δεν γράψουν ποίηση, θα πεθάνουν. Εγώ λοιπόν, αν δεν υπάρχουν οι γυναίκες για να γράφω γι'αυτές ποίηση, θα πέθαινα.

Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό που λες γιατί έχω γνωρίσει ανθρώπους που είναι ΑΜΕΑ και δεν είναι τόσο κοινωνικοποιημένοι και ρεαλιστικά ενταγμένοι ώστε να θεωρούν ότι ο έρωτας κατέχει παράγοντα ρόλο στην ζωή τους.

Δεν φταίνε αυτοί. Αν δεις την διεθνή βιβλιογραφία, θα δεις ότι όλες τις πληροφορίες για την σεξουαλική ζωή ρεαλιστικά ενός ΑΜΕΑ τις παίρνουμε από χώρες όπως η Σκανδιναβία. Στην Ελλάδα από όσο μπορώ να παρακολουθώ την βιβλιογραφία, δύο μελέτες έχουν γίνει στο ΕΑΠ για την σεξουαλικότητα των ΑΜΕΑ και απ'ότι πληροφορήθηκα, πριν μια πενταετία τις είχαν απορρίψει λόγω πουριτανισμού, άγχους και αμηχανίας του κοινού που δεν θα ήταν έτοιμο να τις δεχτεί και να τις απορροφήσει. Οπότε σε ρωτάω εσένα που είσαι ένα επαγγελματικά ενταγμένο και κοινωνικοποιημένο κορίτσι εάν δεν παραγάγουμε μελέτες πρώτοι στον ακαδημαϊσμό πως θα μπορούμε τα τεκμήρια αυτά να τα απορροφήσουμε και σε έναν μέσο πολίτη ο οποίος δεν είναι πανεπιστημιακά μορφωμένος; Η γνώση παράγεται στα πανεπιστήμια και απορροφάται στον μέσο αστό. Αν ο μέσος αστός δεν πάρει επεξεργασμένη την γνώση από τα πανεπιστήμια, τότε εμείς πως θα παράξουμε μια ρεαλιστική καθημερινότητα; Εδώ παλεύω για πιο απλά καθημερινά πράγματα μιας που ψάχνω επί καθημερινής βάσεως την ράμπα μου κενή για να πάω στην δουλειά μου και συζητάμε εμείς για την σεξουαλικότητα. Κάποιοι θα με πουν ψώνιο καθώς είναι μαγκιά δική μου που προσωπικά ξέφυγα από το μοτίβο του "είμαστε εδώ, κοιτάξτε μας, κοινωνικοποιήστε μας" και πλέον είμαι στο σύνθημα "κάντε την ζωή μας ευκολότερη, πιο ανθρώπινη και πιο ρεαλιστική". Οι ανάγκες μας είναι όποιες είναι και οι δικές σου ανάγκες. Όσο ανάγκη έχεις εσύ ένα χάδι, άλλο τόσο τό'χω και εγώ. Εγώ γιατί να μην το έχω; Επειδή τυγχάνει να έχω ένα κινητικό πρόβλημα;

Πες μου για την ζωή σου σήμερα...

Πως θα ήθελα να είμαι ή πως είμαι;

Και τα δύο.

Το πως θα ήθελα να είμαι το βλέπεις μέσα από την ποίηση. Δυστυχώς δεν είναι καθόλου ίδια ή τουλάχιστον να πλησιάζει με το πως θα ήθελα να είναι. Θα ήθελα να μπορώ να έχω την ευχέρεια να σπουδάζω μέχρι τα 80 μου και όμως το μεταπτυχιακό μου το κάνω εξ'αποστάσεως και το διδακτορικό μου θα το κάνω επίσης εξ'αποστάσεως ακριβώς επειδή η μητέρα μου δεν μπορεί άλλο να συνδράμει και να'χω δια ζώσης διδασκαλία στη σχολή. Τέσσερα χρόνια με πήγαινε και με έφερνε στην Φλώρινα, τώρα πια δεν μπορεί και την δικαιολογώ που δεν μπορεί. Αλλά το ζήτημα είναι ότι δεν έχουμε επιμορφωμένο προσωπικό φροντιστών ΑΜΕΑ στην Ελλάδα. Και εδώ μου δίνεις Τάνια μια μεγάλη λαβή για να το θίξεις σε άλλο σου άρθρο ότι πριν κάποια χρόνια όταν ήμουν στο ειδικό σχολείο είχαμε εδώ στην περιοχή μας στο ΙΕΚ Αριδαίας πανελλαδικά την ειδικότητα των φροντιστών ΑΜΕΑ στην οποία έκανε φίλη μου τότε πρακτική. Και είχα αναλάβει εγώ συντονιστής της πρακτικής των κοριτσιών. Το Υπουργείο κατήργησε την ειδικότητα, ξέρεις για ποιον λόγο; Γιατί δεν είχε ζήτηση και μεγάλο αγοραστικό δυναμικό λες και σε αυτές τις περιπτώσεις μετράει η ποσότητα και δεν μετράει η ποιότητα. Και επανέρχομαι στο ζήτημα του θανάτου μέσα από την ποίηση. Για εμένα ο θάνατος δεν είναι ο βιολογικός μου θάνατος. Για εμένα θάνατος είναι το τι θα γίνω εγώ όταν θα απεβιώσουν οι άνθρωποι ο οποίοι σήμερα με φροντίζουν. Αν εγώ δεν καταφέρω να κάνω οικογένεια, δεν καταφέρω να παντρευτώ, όταν πεθάνουν οι γονείς μου δεν θα ήθελα με τόση βιωματική μαγκιά ρεαλισμού και τόσα επιτεύγματα να καταντήσω να με φροντίζουν ανειδίκευτες κυρίες από το πρώην ανατολικό μπλοκ με αδιευκρίνιστες προθέσεις. Οπότε καταλαβαίνεις ότι είναι πολλά τα ζητήματα του πως ζω τώρα, πως θα ήθελα να ζω και πως αξίζω να ζω.

Εγώ αυτή τη στιγμή (και θα σου το έλεγα και off the record αλλά θα το σημείωνα και ως υποσημείωση στο τέλος του άρθρου) βλέπω έναν άνθρωπο ο οποίος έχει μεγάλο τσαγανό, έναν άνθρωπο ο οποίος δεν σταματά να παλεύει καθημερινά, δεν κρύβεται πίσω από την αναπηρία του ούτε και την φέρει ως πρόβλημα για να καταφέρει τους σκοπούς του. Θα ήθελα όμως να σε ρωτήσω, σε ποιον χρωστάς αυτό που είσαι σήμερα;

Στην μητέρα μου το χρωστάω ολοκληρωτικά αλλά είναι και λίγο δίκοπο μαχαίρι γιατί στα 31 θα έπρεπε να μπορώ να απαγκιστρωθώ και απ'αυτήν. Αλλά δυστυχώς όπως σου είπα λόγω του ότι δεν έχουμε ειδικευμένο προσωπικό φροντιστών...

Δεν χρειάζεται να απαγκιστρωθείς να σου πω την αλήθεια...

Χρειάζεται! Πνευματικά έχω απαγκιστρωθεί από την μαμά μου από τα 8. Σωματικά όμως αν ένας άντρας δεν απαγκιστρωθεί από την μαμά του δεν θα μπορεί να είναι ποτέ καλός εραστής.

Βαγγέλη μου, την μανούλα σήμερα όλοι την θέλουμε καταβάθος δίπλα μας! Χαχα...

Τάνια θα σε μαλώσω!

Θέλω να μου πεις τώρα κάτι τελευταίο...

Κιόλας; Τελειώσαμε; Δεν πόνεσα καθόλου!

Θέλω να μου πεις κάτι που θέλεις να περάσεις στον κόσμο. Κάτι για το βιβλίο σου ή κάτι για εσένα προσωπικά ή κάτι για την οικογένειά σου ή για τους φίλους σου οτιδήποτε... Τον επίλογο θα τον κάνεις εσύ και όχι εγώ.

Δεν θα σου κάνω το χατήρι, δεν θα μιλήσω για όλα αυτά που προσδοκούσες να μιλήσω, θα μιλήσω για το ερωτικό υποκείμενο σαν να την έχω απέναντί μου και να της μιλάω μέσα από την συνέντευξή σου: έχω δαπανήσει πολλές ώρες ψυχοθεραπείας για να μπορέσω να έρθω στην θέση της και να καταλάβω την άρνησή της. Να καταλάβω γιατί εκείνη την ημέρα σταμάτησε να μου μιλάει και από τότε έχει να μου μιλήσει γύρω στα 7 ολόκληρα χρόνια. Αλλά και στις υπόλοιπες γυναίκες οι οποίες κατά καιρούς μπορεί να μου άρεζαν, θέλω να τους πω το εξής: παρότι την γυναίκα δεν την βλέπω ουδόλως σαν αντικείμενο ηδονής, θα προκαλέσω και θα προσκαλέσω την μέση αναγνώστρια για να της βάλω έναν συλλογισμό. Ένα πολύ ρεαλιστικό συλλογισμό για το οποίο θα τρομάξει και θα έχει αμηχανία επειδή θα το γουστάρει καταβάθος αλλά δεν τολμάει να το ζήσει. Θα της πω: όταν εγώ δεν σε βλέπω εσένα σαν σκεύος ηδονής, εσύ πως ανέχεσαι να σε βλέπουν οι υπόλοιποι άντρες έτσι (στην πλειονότητα τουλάχιστον-- γιατί υπάρχουν και διαφορετικές εξαιρέσεις ανδρών) και αφού υποτίθεται είσαι ρομαντική γιατί δεν δοκιμάζεις κάτι με έναν άνθρωπο που βλέπει αλλιώς τις γυναίκες; Δεν είπα σε καμία γυναίκα να με παντρευτεί, είπα όμως να τολμήσει να δοκιμάσει. {...} Αυτά πρέπει να τα δοκιμάσουμενα τα ξεπεράσουμε. Αυτή την ατολμία στην Ελλάδα δεν μπορώ να την καταλάβω. Δηλαδή πρέπει να φύγω στην Σκανδιναβία για να ζήσω τον έρωτα; Αυτό το πράγμα θα με τρώει ώσπου να πεθάνω.

Έρωτας λοιπόν η αρχή, έρωτας και ο επίλογος. Βαγγέλη σε ευχαριστώ πολύ για την επιλογή σου ως προς το πρόσωπό μου ώστε να γράψω κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα, για εμένα είναι τιμή...

Ξέρεις γιατί σε επέλεξα; Δεν σε επέλεξα για τους λόγους που νομίζεις. Αλλά επειδή ήμουν σίγουρος ότι δεν θα τρόμαζες. Και όντως δεν τρόμαξες... Παρατηρώ την γλώσσα του σώματός σου και δεν είχες ούτε ένα μειδίαμα απορίας, άγχους, αμηχανίας κτλ. αλλά ούτε και θαυμασμού και αυτό εκτίμησα περισσότερο. Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι μας κάνουν ήρωες και αυτό το κάνουνε δυστυχώς για να αποκοιμίσουν την συνείδησή τους γιατί ένας ήρωας δεν έχει ανάγκη ούτε από έρωτα ούτε από οτιδήποτε άλλο. Είναι ένα υπέρμετρο, βιταμινούχο, υπερανθρώπινο που ξεφεύγει από τον μέσο άνθρωπο. Όχι! Οι άνθρωποι με αναπηρία είναι καθημερινοί άνθρωποι που έχουν καθημερινές ανάγκες. Όπως έχουν και καθημερινές υποχρεώσεις όμως. Τις υποχρεώσεις αφού τις τηρώ γιατί δεν μου δίνει κάποιος το δικαίωμα να ζήσω έστω ένα μικρό ληθαράκι από τις καθημερινές απολαύσεις;

(Αυτός ήταν ο Βαγγέλης και έτσι απλά σταμάτησα την μαγνητοφώνηση της συνέντευξης. Θυμάμαι μία συνέντευξη του Γιάννη Ζουγανέλη ο οποίος είχε πει πως τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες όταν καταλάβουμε πως τους λυπόμαστε, θα πρέπει αυτομάτως να λυπηθούμε τον εαυτό μας. Τα λόγια του μεν και του δε συνδέονται ακόμα και αν ο ένας από τους δύο δεν έχει κινητικά προβλήματα. Στην συνέχεια της συνέντευξης ο Βαγγέλης με προσκάλεσε στην παρουσίαση του βιβλίου του και εγώ με την σειρά μου προσκαλώ εσάς να γνωρίσετε μια προσωπικότητα που ζει ανάμεσά μας...)

(η συνέντευξη του Βαγγέλη δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2016 από το AridaiaNews.gr)

Μηλιά, ένα χωριό με ιστορία γενεών... Μεγάλο αφιέρωμα του AridaiaNews!

Το Aridaia News σας ταξιδεύει στον χρόνο και σας παρουσιάζει ένα αποκλειστικό αφιέρωμα στη Μηλιά Αλμωπίας.

Ιστορική αναδρομή - Λίγα λόγια για το χωριό 

Μηλιά... Ένα χωριό με ιστορία γενεών. Προσφύγων που ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους και μετοίκησαν σε περιοχές της Ελλάδος. Ένα χωριό που αναμφισβήτητα έγινε το νέο σπίτι περιφερώμενων οικογενειών μετά τον διωγμό τους από την Μικρά Ασία. Πάνω από 150 οικογένειες κατοικούσαν στο χωριό όλοι μαζί σε σπίτια που ήταν άδεια. Ήταν αρκετά τα πήγαινε- έλα των προσφύγων. Μαζί τους και 100 εκδιωγμένες οικογένειες Τούρκων που μείνανε για περίπου έναν χρόνο και έφυγαν για την Τουρκία μετά την Ανταλλαγή πληθυσμών το 1923. Με την αποχώρησή τους, στα δικά τους σπίτια έμειναν Έλληνες πρόσφυγες που συνέβαλαν στο να γεμίσει το χωριό με περίπου 1050 κατοίκους.

Η αρχική ονομασία του χωριού ήταν "Καρλάτ", τούρκικη λέξη για την ποικιλία γλυκών μήλων που υπήρξε άφθονη τότε στο χωριό. Η σημερινή ονομασία "Μηλιά" πάρθηκε το 1927 από την Επιτροπή Εποικισμού Μηλιάς. Όταν εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες, τους δόθηκαν χωράφια προσωρινά που τα καλλιεργούσαν με σιτάρι, καλαμπόκι καθώς και κουκούλια. Καλλιέργειες οι οποίες προϋπήρχαν από τους Τούρκους και λόγω άφθονων κουκουλιών, υπήρχαν και μουριές. Μετά το μοίρασμα κλήρων το 1927, καλλιεργήθηκε και η παραγωγή καπνού. Μιλάμε για τον καθημερινό μόχθο προσφύγων που μέρα με την μέρα μόνο την ανάπτυξη έφερε καθώς άρχισαν σιγά σιγά να χτίζουν και δικά τους σπίτια.

Σχολείο δεν υπήρχε. Ένα κτίριο με 2 δωμάτια έγινε το σχολείο των Τούρκων, το οποίο χρησιμοποιήθηκε αργότερα και από τους κατοίκους του χωριού μέχρι το 1934 που με συνεργασία όλων τους χτίστηκε εκ θεμελίων το Δημοτικό Σχολείο Μηλιάς.

Προορισμός διασκεδάσεως για τους κατοίκους του χωριού, φυσικά αποτελούσε το "Καϊνάκι" όπου εκεί νέοι, γέροι και παιδιά με ραδιόφωνο, ραδιοπικάπ καθώς και μουσικά όργανα, έδιναν ζωντάνια στις μέρες τους. Χορός, τραγούδι, γέλιο καθώς και ερωτικά βλέμματα νέων δεν έλειπαν ποτέ από το φιλικό αυτό περιβάλλον.

Το 1953 ιδρύθηκε από την Βασίλισσα Φρειδερίκη το <<Σπίτι παιδιού>> όπου εκεί μαζεύονταν όλα τα παιδιά για μελέτη, εργασίες καθώς και γιορτές. Μια από τις δραστηριότητες της αρχηγού - δασκάλας αποτελούσε το πλέξιμο στεφανιών για την πρωτομαγιά τα οποία έκαιγαν κάθε 24 Ιουνίου (στη γιορτή του Ιωάννου του Προδρόμου) στην πλατεία του χωριού. Σύμφωνα με το έθιμο, πάνω από την φωτιά πηδούσαν οι κοπέλες και τα παλικάρια και υπήρξε παλαιόθεν από τους ντόπιους κατοίκους. Φυσικά από τις εκδηλώσεις της Μηλιάς δεν θα έλειπε και το καρναβάλι! Η αναπαράσταση του χωριάτικου γάμου είχε τον πρωταρχικό ρόλο για την γιορτή τους αυτή. 

Το 1957 έχουμε και την πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα με την τότε ονομασία "Ερμής". Η αλάνα του σημερινού γηπέδου του χωριού ήταν το μέρος τους και για δοκάρια, οι δημιουργικοί νέοι της εποχής χρησιμοποιούσαν πέτρες. Το πρώτο γήπεδο εγκαινιάστηκε το 1981. Η ομάδα "Ερμής" διαλύθηκε το 1995 για να αντικατασταθεί το 2010 από τον σημερινό αθλητικό σύλλογο "Αίαντα".

Παναγία η Μηλιώτισσα - Αγία Κυριακή 

Χωριό Ελμαλί ... Η επιτροπή του χωριού αυτού αποτελούνταν από τους Αντώνιο Κυριακόπουλο, Παντελή Παπαδόπουλο, Στέφανο Σπανόπουλο και Σωτήριο Τικόπουλο. Ήταν εκείνοι οι τέσσερις άνθρωποι οι οποίοι υπήρξαν πρωταγωνιστές για την μεταφορά της εικόνας της Παναγίας, της κολυμπήθρας, της καμπάνας και άλλων εικόνων μεταξύ αυτών του Αγίου Γεωργίου και Αγίου Δημητρίου. Η εκκλησία στο Ελμαλί ονομαζόταν Άγιος Γεώργιος, όνομα που δόθηκε στην αρχή και στην εκκλησία της Μηλιάς. Αξίζει να αναφερθεί το γεγονός ότι τότε δεν υπήρχαν εκκλησίες αλλά τζαμιά. Έτσι λοιπόν και στην Μηλιά υπήρχε τζαμί. Ένα υπόστεγο ήταν για αρχή η εκκλησία όπου εκεί τοποθετήθηκαν οι εικόνες της Παναγίας, του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δημητρίου. Η καμπάνα πήρε την θέση της σε ένα πλατάνι στο τζαμί εκεί που βρίσκεται σήμερα η εκκλησία του χωριού. Το 1969 χτίστηκε η σημερινή εκκλησία στο ίδιο μέρος, όπου πήρε και την ονομασία της "Γενέθλιον της Θεοτόκου", από όνειρο που είδε την εικόνα της Παναγίας η κάτοικος του χωριού Πλουσία Μπιγάκη. Συνέβαλαν στο χτίσιμό της όλοι οι κάτοικοι του χωριού με πρωτομάστορα τον Κουρτίδη ( από το χωριό Σωσάνδρα) και βοηθούς του τον Σπανόπουλο (από την Μηλιά) και τους Καρτέλη, Διαμαντόπουλο, Μισιχρόνη και Τσαλίκη (από το χωριό Εξαπλάτανος). 

Στα χρόνια της Κατοχής οι υπόλοιπες εικόνες εκλάπησαν εκτός από την εικόνα της Παναγίας που μεταφέρθηκε στο σπίτι του Φώτιου Φωτιάδη στην Αριδαία το 1947 . Το 1949 επί προέδρου Δημητρίου Μπογδάνη, η εικόνα επέστρεψε στο σπίτι της όπου στεγάζεται έως και σήμερα. 

Η εκκλησία εορτάζεται στις 7 και 8 Σεπτεμβρίου. Γίνεται η περιφορά της εικόνας με την συμμετοχή μπάντας και η Παναγία τιμάται από πλήθος κόσμου που την συνοδεύουν. Φυσικά δεν μιλάμε μόνο για τους κατοίκους του χωριού ή των διπλανών χωριών. Κάθε χρόνο έρχονται λεωφορεία πιστών από όλη την Ελλάδα (υπερβολή δεν θα είναι να αναφέρω και τον κόσμο του εξωτερικού) για να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Μηλιώτισσας. 

<<Οι προσπάθειες του ιερέα του χωριού πατέρα Αθανάσιου Πουλέντση δεν ήταν λίγες και καθόλου εύκολες ώστε η Παναγία η Μηλιώτισσα να γίνει γνωστή πανελλαδικά και όχι μόνο>> μας αναφέρει ο σημερινός πρόεδρος του χωριού κ. Ιωάννης Καρφιτσόπουλος. <<Χιλιάδες πιστοί κάθε χρόνο επισκέπτονται την εκκλησία μας προκειμένου να ανάψουν ένα κερί και να προσκυνήσουν την θεία Χάρη Της>>. 

Το εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής χτίστηκε τα τελευταία χρόνια και βρίσκεται στην περιοχή "Καϊνάκι". Λόγος γίνεται για ένα παραδεισένιο μέρος πλούσιο σε πλατάνια το οποίο είναι και πρώτο στις προτιμήσεις για τις εκδηλώσεις του Μορφωτικού Συλλόγου. Η εκκλησία γιορτάζει στις 6 και 7 Ιουλίου κάθε χρόνο και πλήθος πιστών μεταφέρεται εκεί για την αρτοκλασία. 

Μορφωτικός Σύλλογος 

Ο πρώτος μορφωτικός σύλλογος του χωριού ιδρύθηκε κάπου το 1980 με 1981. Απαρτιζόταν από 100 μέλη και διαλύθηκε το 1987 για να επιστρέψει ξανά και με απόλυτη επιτυχία το 2009. Αποτελείται από επταμελές προεδρείο και, το σημαντικότερο, από πολλά άτομα - μέλη που με μεράκι και απόλυτη συνεργασία δουλεύουν όλοι μαζί για το καλύτερο της ομάδας τους. Το χορευτικό αποτελείται από δύο τμήματα, παιδικό και γυναικείο. Διδάσκονται παραδοσιακοί χοροί αλλά κατά κύριο λόγο Μικρασιάτικοι. Ο μορφωτικός σύλλογος Μηλιάς μέσα σε λίγα μόλις χρόνια κατάφερε με απόλυτη συνεργασία, αλληλεγγύη και προπαντός με την υποστήριξη του χωριού εκτός του να αναπτύσσεται εμφανισιακά, να ράψει και τις Μικράσιατικες στολές πράγμα φυσικά χρονοβόρο και οικονομικά βαρύ για τους καιρούς που ακολούθησαν. Το κτίριο ήταν μια αποθήκη που με την συλλογική προσπάθεια των γυναικών του χωριού σήμερα την θέση της πήρε μία περιποιημένη, καινούργια, φρεσκοβαμμένη και καθαρή αίθουσα χορού και εκδηλώσεων. Εκδηλώσεις, όπως για παράδειγμα, το "Θέατρο Σκιών" που φέτος για δεύτερη χρονιά έκανε μικρούς και μεγάλους θύματα δακρύων γέλιου. Επίσης, δεν λείπουν για τους μικρούς φίλους του συλλόγου οι ετήσιες οργανώσεις αποκριάτικων πάρτι. Κάθε Οκτώβρη το επταμελές προεδρείο και οι χορευτές καλούν όλο το χωριό καθώς και τον κόσμο των διπλανών χωριών για τον ετήσιο χορό τους. Γέλια, χοροί, κέφι και τραγούδι είδαμε και από την παραπάνω αφήγηση της ιστορικής αναδρομής πως δεν έλειψαν ποτέ από αυτό το μέρος. Η δράση του συλλόγου όμως δεν ολοκληρώνεται εκεί. Ο καθένας βοηθά όπως μπορεί είτε είναι μέλος είτε όχι. Είτε πρόκειται για τον σύλλογο είτε για το χωριό. Παρατηρεί κανείς πως όλοι μαζί ενωμένοι σαν μια γροθιά, συμβάλλουν για το γενικό καλό του χωριού. Τι θέλω να πω με αυτό; Η δενδροφύτευση που διεξήχθη στο "Καϊνάκι" είναι μεγάλη απόδειξη αυτών που περιγράφονται στο παρόν αφιέρωμα. 

Η φιλοξενία του χωριού καθώς και των μελών του συλλόγου εκτός από θερμή και ευχάριστη θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί και με μια πρόταση: <<σαν στο σπίτι σου>>! Τα μέλη του συλλόγου βλέπουν τον χώρο σαν το δεύτερο σπίτι τους καθώς τον φροντίζουν και τον περιποιούνται καλύτερα και από τον χώρο που μοιράζονται με την οικογένειά τους. Υποδέχονται εγκάρδια και πάντα με χαμόγελο όποιον χτυπήσει την πόρτα τους. Απλοί άνθρωποι, ζεστοί με όρεξη για δημιουργία. Με το ομαδικό τους πνεύμα μέσα σε έξι μόλις χρόνια έχουν καταφέρει αρκετά πράγματα. 

Ενεργός και γεμάτος όρεξη για να προσφέρει είναι και ο πρόεδρος του χωριού κ. Ιωάννης Καρφιτσόπουλος: <<Εμείς η δημοτική αρχή προσπαθούμε για το καλύτερο του χωριού καθώς και του συλλόγου, προσπαθούμε να βοηθήσουμε ώστε να συνυπάρχουμε όλοι μαζί σε ένα ευγενές περιβάλλον είτε αυτό λέγεται σύλλογος είτε χωριό ολόκληρο. Πιστεύω ότι το έχουμε πετύχει σε μεγάλο βαθμό με την άψογη συνεργασία που είχαμε και με τον Μορφωτικό Σύλλογο καθώς και με την εκκλησία. Μια συνεργασία με στόχο το καλύτερο.>>. 

Facebook: Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μηλιάς

*Η ιστορική αναδρομή του χωριού έγινε βάσει στοιχείων που μας παρέδωσε ο Σπανόπουλος Δημήτριος του Στεφάνου ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος του χωριού για περίπου 24 χρόνια...* 

**Θα ήθελα προσωπικά να ευχαριστήσω τον πρόεδρο του χωριού κ.Ιωάννη Καρφιτσόπουλο για την πολύτιμη βοήθειά του και στήριξή του γι'αυτό το αφιέρωμα όπως επίσης και τα μέλη του Μορφωτικού Συλλόγου για την φιλοξενία που μου παρείχαν στον χώρο τους** 

(το πολιτιστικό αφιέρωμα για την "Μηλιά, ένα χωριό με ιστορία γενεών" δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2015 από το AridaiaNews.gr. Η επιμέλεια των πληροφοριών και των φωτογραφιών ήταν εξ-ολοκλήρου δική μου.) 

Ζωή μετά μουσικής

Μουσική, μελωδία, ήχος, όργανα που την συντροφεύουν, φωνή, χροιά, στίχοι... Λέξεις διφορούμενες για τους ανθρώπους, οι οποίες σε άλλους έχουν επίδραση και νόημα και σε άλλους όχι. Υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων, αυτοί που αγαπούν την μουσική και εκείνοι που είναι απλώς αδιάφοροι ή όχι και τόσο ενθουσιασμένοι. Ανήκοντας στην πρώτη κατηγορία και επηρεασμένη από ένα ντοκιμαντέρ που παρακολούθησα πρόσφατα για την μουσική, εμπνεύστηκα ακόμη μια φορά να αφιερώσω αυτό το κείμενο για χάρη της.

Σε προσωπικό επίπεδο, η μουσική κατέχει καθοριστικό ρόλο στη καθημερινότητα. Με μουσική θα ξυπνήσω, με μουσική θα κάνω το διάλειμμα στη δουλειά μου, με μουσική θα γυρίσω στο σπίτι μου, με μουσική θα κοιμηθώ. Καθορίζει τα συναισθήματά μου και θεωρείται ένας από τους πολλούς παράγοντες που θα καθορίσει και την καθημερινότητά μου και την προσέγγισή μου ως προς αυτήν. Μπορεί να φαίνεται πολύ "μελό" ή υπερβολικές οι λέξεις που της αφιερώνω μα αυτοί που είναι τόσο δεμένοι μαζί της (έκαστος στο είδος του) μπορούν να καταλάβουν. Λίγες δεν είναι οι φορές που σιγοτραγουδώ κάποιο αγαπημένο τραγούδι σαν πρώτη πράξη στο πρώτο ερέθισμα που θα έχω. Θυμάσαι και αφομοιώνεις το ίδιο εύκολα τους στίχους ενός τραγουδιού που απλά σου έκανε το "κλικ" από την πρώτη φορά που το άκουσες. Στην χαρά επιλέγεις κάτι εύθυμο και αντιστρόφως ανάλογα στη λύπη. Η μουσική παρόλα αυτά αξίζει να σημειωθεί πως έχει ευεργετικές ιδιότητες όχι μόνο στην ανθρώπινη ψυχολογία μα και στην υγεία!

Ο εγκέφαλος έχει ένα σχετικό κύτταρο που πολλαπλασιάζεται σε πολλά όμοια κύτταρα με τον ήχο της μουσικής. Κάθε φορά που τα συναισθήματα σου γίνουν πιο έντονα (είτε χαράς είτε απογοήτευσης) με ένα κομμάτι, αυτό το κύτταρο πολλαπλασιάζεται. Και τι γίνεται; Αντιδρά το σώμα. Ή χορεύεις ή κουνιέσαι ή συγκινείσαι. Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ (σ.σ "Alive Inside", παραγωγής 2014) ο κοινωνικός λειτουργός Dan Cohen ανακάλυψε πως η μουσική έχει ευεργετικές ικανότητες τόσο στην ψυχή όσο και στο σώμα. Επισκέφθηκε λοιπόν διάφορα ιδρύματα στέγασης ηλικιωμένων με άνοια και συναναστράφηκε με ανθρώπους που, αναμφισβήτητα, για εκείνους δεν είχε καμία σημασία η παρούσα ζωή που βίωναν. Κάνοντας ερωτήσεις για την ζωή τους δίχως να'χει το επιθυμητό αποτέλεσμα και σε συνεργασία με τους δικούς τους ανθρώπους, έβαζε στο Mp3 player κάποιο αγαπημένο τους τραγούδι έτσι ώστε να τους ξυπνήσει μνήμες. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί πραγματικά αξιομνημόνευτο: έβλεπες τα πρόσωπά τους από λυπημένα και σκοτεινά να παίρνουν άλλη διάσταση. Να χαμογελούν ενώ ταυτόχρονα τραγουδούσαν τους στίχους (!) και να κουνιούνται με τον ρυθμό της μουσικής. Μόλις τελείωνε το κομμάτι, αυτομάτως εξιστορούσαν κάποια ιστορία που τους θύμιζε το τραγούδι που μόλις άκουσαν, την οποία υπό άλλες συνθήκες λόγω της άνοιας δεν θα είχαν θυμηθεί.

Βλέποντας ιδίοις όμμασι λοιπόν τι επίδραση έχει η μουσική επάνω στον άνθρωπο, προσπάθησα να αναπτύξω το θέμα περισσότερο στο μυαλό μου και να την αντιμετωπίσω αλλιώς. Ξεκίνησα την μέρα μου ακούγοντας κάποιο τραγούδι το οποίο δεν θα χαρακτηριζόταν και τόσο εύθυμο. Ακούγοντάς το, θυμάμαι πως χαμήλωσα το κεφάλι και πιέστηκα συναισθηματικά. Το ίδιο πείραμα έκανα με άλλα κομμάτια που διαφορετικά αντιμετώπισα στη συνέχεια. Και όχι, σκοπός του κειμένου δεν είναι να εμπνεύσουμε τον κόσμο στο να ακούει μόνο την εύθυμη μουσική αλλά στο να τον αφυπνίσουμε ή και να τον ενημερώσουμε πάνω στο θέμα. Δεν είναι μόνο λοιπόν μια αρμονία οργάνων που σκοπό του έχει το εμπόριο. Φυσικά και βγαίνουν χρήματα στο όνομά της αλλά μπορούμε να δούμε και την θετική της ιδιότητα την οποία ομολογουμένως σκέφτονται ή λίγοι γνωρίζουν.

Όντας τελευταία ευεργετημένη από τα "πλοκάμια" της, ανακάλυψα ένα κομμάτι το οποίο σίγουρα είναι παλιό αλλά στο βίντεο που θα σας παραθέσω, το ξεχώρισα και κατάφερε να με ταξιδέψει ... Γιατί η μουσική τελικά, δίνει και είναι όντως ζωή! Όπως και αν αποτυπώνεται...

(το άρθρο "Ζωή μετά μουσικής" δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2016 από το AridaiaNews.gr)

Σχέσεις ανθρώπων

Τόσους μήνες αποχής από το Word μου, νιώθω τόσο αποπροσανατολισμένη και μετά βίας ο εγκέφαλος προσπαθεί να συλλάβει τις λέξεις. Γεια σας! Να'μαι και φέτος μαζί σας. Ξανά εδώ στο σπίτι μας, αγκαλιά με την οθόνη να διαβάζουμε τον περίγυρο και να ανταποκρινόμαστε στα εξωτερικά μας ερεθίσματα.

Ακόμα ένας χειμώνας εδώ στο Aridaia News και κάθε Τετάρτη το επίκαιρο θέμα θα "σκάει" σαν πυροτέχνημα στην οθόνη σας. Ευχαριστώ πολύ τον Σταύρο Βαφειάδη για την ακόμα μια χρόνια φιλοξενίας στο site και όλους εσάς για τα θετικά - αρνητικά σχόλιά σας. Ανοιχτή, όπως πάντα, στις προτάσεις και δεχόμενη τα θέματά σας. <<Σχέσεις ανθρώπων>> για πρώτο θέμα και μια κατάσταση επανάσταση! Ας τεντωθώ και να ξεκινήσω σιγά-σιγά...

Από που να ξεκινήσω καλέ μου άνθρωπε; Από την φιλία; Από την οικογένεια; Από τον έρωτα; Σχέσεις ανθρώπων και δεσμοί μεταξύ τους υπάρχουν και θα συνεχίζουν να υπάρχουν ως καίριοι και άπειροι. Μια βόλτα να κάνεις, κάποια ευκαιρία θα δοθεί για νέα γνωριμία. Πρώτη μέρα στην νέα δουλειά, θα συζητήσεις έστω και αόριστα με τον νέο συνάδελφο. Και η μια θα γίνει ακόμα μια φορά, και ακόμα μια και ακόμα μια. Γιατί το λαχταράς, το θέλεις, το ψάχνεις. Είναι οι δεσμοί που αρχίζουν να δημιουργούνται και είναι τόσο εύθραυστοι που δυστυχώς όταν θα σπάσουν, πονάνε. Σε άλλους πονάνε, σε άλλους τσούζουν απλά.

Ο φίλος σου ο καρδιακός που μοιράστηκες μαζί του ό,τι ήταν να δώσεις και ακόμα περισσότερα γιατί έτσι είναι ο Θεός, να στέλνει μια παρένθετη οικογένεια. Αυτός ο φίλος ο καρδιακός που σου σκούπισε πρώτος το δάκρυ στην πρώτη ερωτική απογοήτευση και πρώτος χειροκρότησε τα επιτεύγματά σου. Και ξαφνικά μετά από μια ασήμαντη κόντρα αντί να βρεθεί μια λύση και να συνεχίσεις από εκεί που σταμάτησες, γίνεται ένα μπαμ και όπου φύγει φύγει. Και προσπαθείς να εξηγήσεις αλλά η πόρτα είναι κλειστή. Δικαίωμά του! Αφήνουμε τους ανθρώπους να πράττουν ελεύθερα αυτό που νομίζουν πως για εκείνους είναι σωστό άσχετα αν βρισκόμαστε εμείς σε αυτή ή όχι. Η απώλεια του τις πρώτες μέρες και αργότερα τους πρώτους μήνες, δεν είναι απλά αισθητή αλλά και σημαδιακή. Νομίζεις ότι λείπει κάτι από επάνω σου ή κάτι έχεις ξεχάσει και δεν μπορείς να θυμηθείς τι. Μέχρι που όταν θα βάλεις τα πράγματα κάτω και θα τα διαχωρίσεις στο μυαλό, αν εσύ από την δική σου πλευρά φέρθηκες όπως θα έπρεπε να φερθείς και δεν αδίκησες ούτε και λησμόνησες, βγουν όλα εν τάξει τότε γυρίζει αλλιώς. Δεν μισείς, δεν λυπάσαι, εύχεσαι να είναι πάντα καλά, να χαίρει άκρας υγείας και ευτυχίας αλλά μέχρι εκεί. Την πληγή που χαράκωσε στην ψυχή σου μπορεί κάποια στιγμή να την επουλώσει αλλά η ουλή της θα θυμίζει πάντα το γεγονός.

 Το νερό αίμα δεν γίνεται έλεγαν κάποτε οι γιαγιάδες μου και έως σήμερα θα το ακούσω κάπου. Τελικά μήπως το αίμα γίνεται πολύ εύκολα νερό; Γιατί όσο πόλεμο και μαχαίρι θα επωμιστείς την σήμερον ημέραν από το οικογενειακό σου περιβάλλον, ο ξένος άνθρωπος δεν θα στο δώσει. Πιθανώς αυτό συμβαίνει λόγω του ότι σε θεωρούν δεδομένο εξαιτίας των δεσμών αίματος που σας ενώνουν. Ο ξένος, ο άγνωστος και νυν φίλος άνθρωπος σε εκτιμάει ελαφρώς περισσότερο γιατί δεν σε έχει δεδομένο και γνωρίζει ενδόμυχα πως μπορεί να γίνει παντελώς ξένος σε περίπτωση αδικίας. Κοίτα να δεις πως έχουν αλλάξει τα πράγματα και οι καιροί. Δεν βαριέσαι; Ομοίως και εδώ εύχεσαι τα καλύτερα από καρδιάς (σ.σ και δεν είναι ειρωνία) αλλά πολλές φορές το "μακριά και αγαπημένοι" είναι καλύτερο να εφαρμόζεται.

<<Οι αγάπες χάνονται, σβήνουν σαν τ'αστέρια ...>>. Συγνώμη, ξεχάστηκα νόμιζα ότι τραγουδώ. Τι να πρωτογράψω εδώ και τι να παραλείψω που ό,τι και να γράψεις ενίοτε θα είναι εναντίον σου. Εδώ να δεις μπέρδεμα! Ακόμα και να ξεπουληθείς για τα συναισθήματα, για την αρχοντιά του, για τα υπάρχοντά του όλα, άμα λυσσάξει, σε έφαγε! Αναπολείς πόσο όμορφα και αγνά ξεκίνησες αυτή τη σχέση, πόσο έρωτα και τρέλα είχε το κεφάλι σου, πόσο πόνο και δάκρυ έριξες (εις γνώσην του) στο ¨τετέλεσθαι" αυτής της σχέσης και αναρωτιέσαι πόσο υπερόπτης, εγωιστής και ηλίθιος μπορεί να γίνει ακόμα αυτός ο κόσμος. Να θέλει να είναι και φονιάς και αθώος! Εδώ να δεις πόλεμο και κατάσταση επανάσταση. Να έχεις πλησιάσει αμέτρητες φορές στο παρελθόν και το εκκωφαντικό κλείσιμο της πόρτας να κουδουνάει έως τώρα στα αυτιά σου. Και μετά να την ανοίγει, να σε βρίζει και να καταριέται. Ο άνθρωπος ο νοήμων δεν ασχολείται με την πολλή φασαρία και σημειωτέων, δεν χτυπά ξανά την πόρτα. Ο άνθρωπος της απέναντι κατηγορίας, θα του κάνει το χατήρι. Εδώ τι ευχόμαστε; Καλά μυαλά και μέσα στο κεφάλι, όχι έξω από αυτό! Καλό είναι να κάνεις τον κόκκορα, μα ακόμα καλύτερο είναι να κάνεις την κότα! Ειδικά όταν φταις ...

Ωστόσο, δεν θα μπορούσα να παραλείψω εκείνους τους αγαπημένους μου δεσμούς ανθρώπων που είναι αραχτοί και λάιτ σε όλα τους. Τους αγαπώ δις και τρις! Αυτοί ξέρουν να αδικούν τους εαυτούς τους, ξέρουν να υποχωρούν στα λάθη τους. Και σίγουρα θα είναι κάποια στιγμή τόσο λάθος που και οι επιλογές τους θα είναι λάθος αλλά θα έχουν τα κότσια να τα παραδεχτούν. Σχέσεις ανθρώπων κυρίες και κύριοι, σχέσεις ανθρώπων στα μαχαίρια μα και στην αγάπη. Ή για να το διατυπώσω καλύτερα, σχέσεις ανθρώπων που ευρέθησαν σε αγάπη και βγάλανε μαχαίρια. Η πολλή αγάπη μισεί δεν λένε; Αλλά και το μίσος, αγάπη έχει μέσα του και πολύ πόνο. Όπως είπε ο Γκαίτε όμως, <<από τους δυο που μαλώνουν, φταίει εκείνος που είναι πιο έξυπνος>>. Γιατί να μην είμαστε όλοι έξυπνοι;

Πέταξε τα σκουπίδια σου και φρόντισε μέσα τους να έχουν ό,τι χάλασε την ψυχή σου. Και μην το βλέπεις σαν κακία, πάλι θυμάσαι και πάντα θυμάσαι. Γέμισε την βαλίτσα σου με τα άκρως απαραίτητα εφόδιά σου και πάρε το αυτοκίνητο το οποίο θα συνοδεύει η αγαπημένη σου μουσική για να βρεθείς σε ομορφότερα μέρη. Και άραξε...

(το άρθρο "Σχέσεις ανθρώπων" δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2016 από το AridaiaNews.gr)

Μην ζεις για να αντέχεις!

Κοίτα να δεις που έφτασε εκείνη η κουβέντα των γονιών στα αυτιά σου όταν κάποτε την άκουγες και σε αηδίαζε: <<Μην βιάζεσαι να μεγαλώσεις γιατί θα αναζητάς αυτά τα χρόνια σου>>.

Πόσο ανέμελος μπορείς να τριγυρνάς χωρίς να σε νοιάζει τίποτα σήμερα; Κάθε νέα μέρα που ξημερώνει έχει τις ευχάριστες ή δυσάρεστες εκπλήξεις της και εσύ καταλαβαίνεις ότι τις αντιμετωπίζεις 180 μοίρες διαφορετικά σε σχέση με δέκα ή περισσότερα χρόνια πριν. Δοκιμάζεσαι σαν άνθρωπος καθημερινά. Υπομονή, αντοχή, υπακοή, ανυπακοή, τέσσερις διαφορετικές λέξεις που ομοίως έχουν μια κατάληξη, "αντίδραση".

Οι ανθρώπινες αντιδράσεις κρίνονται πρωτίστως από την ψυχολογία του κάθε ανθρώπου στα ερεθίσματα που του δίνονται. Ο εγκέφαλος είναι το φίλτρο των πληροφοριών που καταφθάνουν σε αυτόν για να αντιδράσεις σε ό,τι σου δίνεται. Εκτός από εκείνες τις ημέρες που αρνείσαι να ακολουθήσεις το φίλτρο σου και έτσι πολύ απλά ζεις για να ζεις, μιλάς για να μιλάς, αντιδράς γιατί έτσι! Οι τέσσερις λέξεις που προαναφέρθηκαν για το δικό μου σκεπτικό έχουν τις δικές τους ερμηνείες:

Υπομονή: το χαρακτηριστικό γνώρισμα ενός ανθρώπου του να δέχεται και να υπομένει οτιδήποτε δεν τον καλύπτει ή δεν τον ευχαριστεί γενικότερα και παρόλα αυτά για να αποφύγει δυσάρεστες καταλήξεις επιλέγει τον δρόμο της απραξίας ή της σιωπής. Χαρακτηριστικό γνώρισμα που ακόμα και ο πιο αντιδραστικός άνθρωπος ξεσκόνισε στον νου του αυτή την λέξη και την εφάρμοσε. Η υπερβολική χρήση της υπομονής φέρνει στο προσκήνιο το να καταπατούνται τα "θέλω" μας για λογαριασμό τρίτων. Να κρύβουμε αυτό που πραγματικά νιώθουμε ή σκεπτόμαστε προκειμένου να γίνουμε αρεστοί ή να μας δεχτούν. Συνήθως μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα υπομονής, αυτά τα καταπατημένα "θέλω" βγαίνουν στη φόρα και τότε κανείς από τον περίγυρο δεν νιώθει ικανοποιημένος. Και σε ένα σημείο ούτε ο άνθρωπος - θύτης νιώθει 100% την απόλυτη ικανοποίηση αλλά σίγουρα αναγνωρίζει στον εαυτό του την απελευθέρωση της φυλακής στην οποία ζούσε. Προφανώς και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις η υπομονή είναι ένα από αυτά που μας ενώνουν. Υποχωρώ - υποχωρείς - ζούμε καλά. Όταν και αν η υποχώρηση είναι εξ'ολοκλήρου μόνο από την πλευρά του ενός ατόμου, τότε το δεύτερο άτομο θα πρέπει να περιμένει την αρνητική συμπεριφορά του άλλου και φυσικά να σκεφτεί για το αν θα τραβήξει το σχοινί που τους ενώνει ή θα το χαλαρώσει προκειμένου ο απέναντι να πάρει την ανάσα που αποζητά.

Αντοχή: η αντοχή και η δύναμη είναι αδερφές. Δεν πάει πουθενά η μια χωρίς την άλλη. Αν δεν είσαι δυνατός, σαφώς και δεν αντέχεις. Γεννάται μέσα από ό,τι δυσάρεστο μπορεί να έχεις ζήσει και από αυτό τρέφεται. Τον άνθρωπο που αντέχει μην τον φοβάσαι. Όταν θα κουραστεί να αντέχει, πρώτα αντίκτυπο θα έχει στον εαυτό του και μετά σε εσένα. Συνήθως όμως η κουβέντα <<δεν έχει ανάγκη, αντέχει αυτός>> είναι πιο κοινή στο μυαλό όλων αντί να σκεφτούμε να κάνουμε την καθημερινότητα του απέναντι ή ακόμα και την δική μας ελαφρώς καλύτερη της προηγούμενης. Η αντοχή και η υπομονή δοκιμάζονται στην δύναμη σου να τις εξασκείς ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ! Κάθε μέρα εξαντλούνται και κάθε μέρα ξαναγεμίζουν.

Υπακοή: η ιδιότητα του ανθρώπου να δέχεται τα εξωτερικά του ερεθίσματα και να τα εφαρμόζει. Επίσης, υπάκουο θα μπορούσα να ονομάσω τον άνθρωπο που το "καλό αυτί" του τον ενώνει με τους συνανθρώπους. Αυτόν που ξέρει να ακούει. Για να συνδέσω την υπακοή με τις άλλες τρεις λέξεις, θα κρατήσω την πρώτη έννοια που της έδωσα. Μπορείς να δεχτείς ή, μάλλον, δέχεσαι να δεχτείς οποιοδήποτε εξωτερικό ερέθισμα σου επιφέρει η καθημερινότητα είτε σε αφορά είτε όχι. Αυτά που σε αφορούν είναι και αυτά που σε συνδέουν με την υπομονή σου, την αντοχή σου ή την ανυπακοή σου. Όταν θα τα δεχτείς, η υπομονή και η αντοχή δίνουν μάχη να είναι πρώτοι στρατιώτες της γραμμής γιατί βεβαίως, εδώ διακυβεύεται το "είναι" σου. Όταν δεν θα τα δεχτείς, καλωσορίζεις την ανυπακοή που βρέχει - χιονίζει, αρνείσαι να δεχτείς κάτι λιγότερο για εσένα.

Ανυπακοή: αρνούμαι να ακούσω οτιδήποτε δεν με εκπροσωπεί, δεν αντικατοπτρίζει τον χαρακτήρα μου ή είναι παράλογο κατά τα δεδομένα μου. Ανυπακοή συναντάς στον υπερβολικά εγωιστή άνθρωπο, ή στον αντιδραστικό, ή στον άνθρωπο που εξάντλησε την υπομονή του, την αντοχή του και την υπακοή σαν αρνητικό αποτέλεσμα όμως. Σε αυτόν που πλέον δεν θα δέχεται κάτι λιγότερο από όσα θέλει. Πόσες φορές έχουμε καταλάβει πως έφτασε ο κόμπος στο χτένι και το μοναδικό πράγμα που θέλουμε να κάνουμε εμείς ή ο απέναντι είναι να πει ένα τεράστιο "όχι σε όλα"; Ο υπερβολικά εγωιστής άνθρωπος, την ανυπακοή την έχει στο τσαντάκι του και με αυτή συμβαδίζει. Σε οποιαδήποτε δύσκολη στιγμή του, την χρησιμοποιεί σαν όπλο και αντεπιτίθεται. Ομοίως δρα και ο αντιδραστικός.

Ο λόγος ερμηνείας των τεσσάρων λέξεων είναι γιατί είναι τόσο εξέχουσες καθημερινά που σε κάνουν να νιώθεις άπραγος, στάσιμος και, ίσως σε μερικές περιπτώσεις, δυστυχισμένος. Σε περασμένο άρθρο είχα τονίσει πως την ζωή του ο καθένας την ορίζει εκείνος. Εκείνος είναι ο κυρίαρχος των επιλογών του. Είχα απερίσκεπτα ξεχάσει όμως το εξής, το να μην ξεχνάς πως είναι πολύ όμορφο να "κουβαλάς" και να πορεύεσαι με αυτές τις τέσσερις αρετές που η φύση σου παρέδωσε και οι γονείς σου "καλλιέργησαν" αλλά να μην είσαι δυστυχισμένος με αυτές. Οτιδήποτε και αν γίνει η υπερκατανάλωση αυτών, θα επιφέρουν την δυστυχία όχι μόνο την δική σου αλλά και των ανθρώπων του περιβάλλοντος σου. Αναμφισβήτητα δεν είναι όλα ρόδινα στη ζωή μας και υπάρχουν δυσκολίες που πρέπει να δώσεις αγώνα για να τις προσπεράσεις αλλά μην είσαι δυστυχισμένος με πράγματα ή γεγονότα ή ακόμα και ανθρώπους που εσύ συνεχίζεις να επιλέγεις. Ο Γιώργος, ο Χρήστος, η Βασιλική ή η Ιωάννα (όπως και αν σε λένε αναγνώστη μου) , μια φορά έρχεται στον κόσμο, άλλη δεν θα υπάρξει και άλλος όμοιός του δεν θα υπάρξει. Το δικό σου σημάδι, η δική σου γροθιά στο μαχαίρι, η δική σου προσωπικότητα και ευτυχία θα μείνουν αναμνήσεις στα μυαλά άλλων σαν λιθαράκι εδώ γύρω. Και όπως είπε και ο Chuck Palahniuk "όλοι πεθαίνουμε. Το στοίχημα δεν είναι να ζήσεις ο ίδιος για πάντα, αλλά να φτιάξεις κάτι άλλο που θα το κάνει".

Ζήσε ευτυχισμένος, μην ζεις για να αντέχεις. 

Σας εύχομαι Καλό Πάσχα. Η εβδομάδα των Παθών του Κυρίου μας να μην έχει αντίκτυπο στις δικές σας ζωές. 

Τάνια Πίντζου

<<Δρόμος η αγάπη χωρίς τελειωμό 

Ίσως να φεύγει ή ν' αρχίζει από εδώ 

ή μήπως ψάχνω για να αγαπηθώ 

Σε ό,τι μισώ...>> 

(το άρθρο "Μην ζεις για να αντέχεις!" δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2016 από το AridaiaNews.gr)

Η ζωή αλλού σε πάει

Νέος χρόνος, νέα γεγονότα, νέοι στόχοι...

Όσο περνάει ο καιρός αντιλαμβάνομαι πως χρόνο με τον χρόνο η ζωή αλλού σε πάει και σίγουρα ποτέ δεν σε ρωτάει. Άλλους στόχους είχες πέρσι, άλλους έχεις φέτος. Οι μέρες και οι άνθρωποι που τις διανύεις μεταλλάσσουν τους στόχους, τα όνειρα, τις καταστάσεις που ζεις. Η ζωή λοιπόν θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα ορμητικό ρυάκι που οι γονείς σε βοηθούν να κολυμπήσεις μέχρι την ημέρα που δεν θα έχεις την πολυτέλεια των χεριών τους να σε κρατούν. Κάτω από το νερό του δεν μπορείς να δεις τι βρίσκεται. Μπορεί να έχει πέτρες ή διάφορα ζωύφια που άλλα θα σε τσιμπήσουν, άλλα θα προσπαθήσουν να σε τσιμπήσουν μα θα τα αποφύγεις.

Μεγαλώνεις, εξελίσσεσαι ή παραμένεις στάσιμος, αλλάζουν τα θέλω σου και οι κανόνες που ζεις. Θέτεις νέες βάσεις για την κάθε μία χρονιά που σου χτυπά την πόρτα. Άνθρωποι φεύγουν, άνθρωποι έρχονται. Δύσκολος ο αποχωρισμός με τους πρώτους, χαρά η γνωριμία με τους δεύτερους. Ο μόνος που θα υπάρχεις είσαι εσύ! Αν και αυτό με τόσα που γίνονται δεν μπορείς να το πεις με απόλυτη σιγουριά αλλά καλώς εχόντων των πραγμάτων, αυτός που θα ξυπνήσει το πρωί και θα κοιταχτεί στον καθρέφτη θα είσαι εσύ. Θα πας στην δουλειά σου, θα μιλήσεις με τους φίλους, θα σκεφτείς ένα σωρό πράγματα και θα έρθει η ώρα του βραδινού ύπνου. Αυτός ο βραδινός ύπνος που θεωρείται η ώρα της ξεκούρασης για κάποιους πιθανώς να είναι η ώρα της "κούρασης".

Πριν κοιμηθείς συνήθως θα κάνεις έναν απολογισμό. Ξεκινά σαν απολογισμός της ημέρας και μπορεί να καταλήξει και απολογισμός χρόνων. Με ποιους περνούσα τις μέρες μου πριν 10 χρόνια, με ποιους τις περνάω σήμερα και με ποιους θα τις περάσω σε 10 χρόνια από τώρα; Αλλιώς αντιμετώπιζες τις καταστάσεις ανά δεκαετία και αλλιώς θα τις αντιμετωπίσεις σε 10 χρόνια από σήμερα. Καταλαβαίνεις πως θα μπορούσες να αποφύγεις κάποια λάθη σου ή θα μπορούσες να αντιδράσεις αλλιώς σε κάποιες καταστάσεις. Όπα! Νά'τος και αυτός... Αυτό το πρόσωπο το δικό σου (σ.σ είτε είναι συγγενής σου, είτε ο δεσμός σου, είτε ο/η φίλος/η σου) που σε νοιάζεται και σου κρατάει το χέρι. Τον βαριόμοιρο! Τι μπαρούφες έχει ακούσει από το στόμα σου και όμως επιμένει να είναι εδώ γιατί πιστεύει μια άλλη εκδοχή σου. Επιμένει να πιστεύει πως τα λόγια που ξεστομίζονται εν βρασμώ ψυχής είναι λόγια πτερόεντα και τίποτα παραπάνω. Τι χαζή που είσαι; Να, αυτά θα μπορούσες να τα αποφύγεις! Αλλάζεις πλευρό...

... και συνεχίζεις. Θα μπορούσες να αποφύγεις να μιλήσεις νευρικά όταν συζητούσες επειδή σου έφταιγε το γαϊδούρι και ήθελες να χτυπήσεις το σαμάρι. Και κάπως έτσι σε παίρνει ο ύπνος και ξεκινά άλλη μια νέα ημέρα του χρόνου. Μια νέα μέρα που σαφώς θα'χει την ίδια κατάληξη. Οι μέρες μας λοιπόν είναι ξέχωρες και διαφορετικές. Νέα μέρα ξεκινά και αυτή που φεύγει δεν ξαναέρχεται. Είναι μάταιο να προσπαθείς να τραβήξεις πίσω κάποιον άνθρωπο που έφυγε την προηγούμενη μέρα γιατί μπορεί να είναι αργά. Ευχήσου του τα καλύτερα, να τον έχει ο Θεός καλά και όλοι θα ζήσουμε μια χαρά. Είναι μάταιο να μετανιώνεις για μια κακή σου συμπεριφορά της περασμένης ημέρας απέναντι σε αυτό το πρόσωπο που ξέρεις ότι στην παρούσα φάση δείχνει να σε νοιάζεται. Πες "δεν πειράζει, άνθρωπος είμαι" και προσπάθησε την επόμενη φορά να μην το επαναλάβεις. Είναι άδικο μια κακή ημέρα στην δουλειά να σε κάνει να την αντιμετωπίσεις σαν αγγαρεία και να θέλεις να την αποφύγεις. Το ζητούμενο είναι να μπορείς να διαχωρίσεις την προηγούμενη μέρα με την σημερινή και την αυριανή. Άλλη ξημέρωσε χθες, άλλη ξημέρωσε σήμερα και άλλη θα ξημερώσει αύριο! Άλλαξε την ζωή σου από αύριο. Άλλαξε τα δεδομένα της και προγραμμάτισέ τα ανάλογα με τα δικά σου μέτρα και σταθμά γιατί πιθανώς να σου φέρει ή να σου πάρει κάτι.

Αναλογίσου, άλλαξε ο τρόπος σκέψης σου; Οι άνθρωποι δίπλα σου; Άλλαξαν τα δεδομένα σου; Μεγαλώνεις!

Μεγαλώνεις και σιγά σιγά όπως κολυμπάς σε αυτό το ρυάκι χωρίς τα σίγουρα χέρια να σε κρατούν, βαδίζεις προς στο να βρεις ένα μικρό σώμα να κρατήσεις και εσύ στα δικά σου χέρια για να του μάθεις να κολυμπά.

Ίσως με ματωμένα χέρια και πόδια από τις άτσαλες πέτρες που βρέθηκαν στο διάβα σου, ίσως ταλαιπωρημένος από την κακοκαιρία που σε χτύπησε, στάθηκες όρθιος και πρέπει να συνεχίσεις να κολυμπάς μέχρι να μεγαλώσει και να κολυμπήσει μόνο του αυτό το τόσο δα μικρό σωματάκι. Αυτό το κολύμπι λοιπόν, απόλαυσέ το.

Αυτό το κολύμπι είναι ο λόγος που βρίσκεις διαφορετικό τον τρόπο σκέψης σου και τους στόχους σου. Σε αυτό τα χρωστάς όλα, ακόμα και τον άνθρωπο που σε νοιάζεται.

Η ζωή σου είναι σαν ένα φλιτζάνι καφέ. Πότε γλυκιά, πότε πικρή, πότε άγευστη κι αν καμιά φορά σου χυθεί και λίγο έξω απ'το φλιτζάνι, μπορεί να είναι και για γούρι ...

2016, <<μονάχα εγώ και άλλος κανένας...>> 

Τα λέμε και φέτος ... 

(το άρθρο "Η ζωή αλλού σε πάει" δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2016 από το AridaiaNews.gr)

Καληνύχτα μαμά, καληνύχτα μπαμπά! - Παγκόσμια ημέρα κατά της παιδικής κακοποίησης

<<... ωχ ρε, ποιος τραβάει;Αφήστε με να κοιμηθώ... Πφ, τι φως είναι αυτό που ξεπροβάλει; Και... ποιος είσαι εσύ με τα γυαλιά;>>

<<...εσύ πρέπει να είσαι η μαμά μου, έχω μια οικειότητα με το άγγιγμα σου. Πόσο όμορφη είσαι; Ωπ, να'τος, εσύ είσαι ο μπαμπάς μου. Άτιμε... Σε θυμάμαι που ακουμπούσες εκείνη τη φούσκα που ήμουν μέσα και έβλεπα το χέρι σου κόκκινο>>.

<<Χτύπησα πρώτη φορά το κεφάλι μου. Μου πονάνε και τα γόνατα. Αφού δεν κάθομαι στη θέση μου καλά να πάθω. Χαχαχα, ακόμα θυμάμαι την τρεχάλα σου μαμά. Δεν έπαθα τίποτα ευτυχώς. Μα τι φασαρία είναι αυτή που ακούγεται; Μαλώνει ο μπαμπάς την μαμά; Έκανε ζημιά; Δύσκολο πράγμα να μην μπορείς να περπατήσεις>>.

<<Περπατάω, γιούπι, έκανα τα πρώτα μου βήματα μόνος! Είμαι πρωταθλητής, λέει ο μπαμπάς. Τώρα θα μπορώ να πηγαίνω βόλτα μαζί τους όπως εκείνοι χωρίς να κάθομαι στο καρότσι>>.

<<Μ'αρέσουν πολύ εκείνες οι μέρες μαμά που δεν χρειάζεται να φύγεις για δουλειά και παίζουμε οι δυο μας στο σπίτι. Έχω αρχίσει να λέω και τις πρώτες μου λέξεις. Λατρεύω που σε βλέπω να γελάς μαζί μου. Μα τι σημάδι είναι αυτό στο πρόσωπό σου; Και, γιατί είσαι λυπημένη;>>.

<<Τι φασαρία είναι αυτή βραδιάτικα; Τι φωνές; Κάντε λίγο ησυχία, έχω σχολείο αύριο. Λες να θέλουν ο μπαμπάς και η μαμά να παίξουμε; Ας πάω μέσα. Μαμά γιατί κλαις μαμά; Έλα να σου σκουπίσω τα μάτια. Γιατί μαμά τρέμεις και με σφίγγεις στην αγκαλιά σου; Μα που είναι ο μπαμπάς;>>.

<<Πόσο λατρεύω όταν σε ακούω να γελάς με την ψυχή σου και να λάμπουν τα μάτια σου; Μην την ξανά μαλώσεις ποτέ μπαμπά>>.

<<Μα γιατί με χτυπάς; Επειδή έσπασα το ποτήρι; Φτάνει μπαμπά, με πονάει το χέρι σου. Φτάνει...>>.

<<Πλέον μεγάλωσα. Λένε συνέχεια πως είμαι άντρας και πρέπει να αναλάβω τις ευθύνες μου. Αυτό λέει η θεία μου τόσα χρόνια και ποτέ δεν κατάλαβα γιατί το έλεγε. Μέρα με την μέρα ζούσα μαθαίνοντας πως είναι να τρως ξύλο. Να σε χτυπούν και να βλέπεις τι αντίκτυπο έχει πάνω σου και η πιο ελαφριά σφαλιάρα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πόσο τρομαγμένος ένιωσα όταν είδα για πρώτη φορά την μητέρα μου να κλαίει ματωμένη στο πάτωμα. Ο μπαμπάς έπινε κάτι από ένα μπουκάλι που τον μετέτρεπε σε ένα τέρας που ήθελε να κατασπαράξει την οικογένειά του. Θυμάμαι πόσο αβοήθητος ένιωθα που ήθελα να σώσω την μαμά μου και μετά τον εαυτό μου από τα βάναυσα χέρια του. Όταν δεν κατάπινε εκείνον τον διάολο ήταν ο καλύτερος και ο πιο στοργικός μπαμπάς που θα μπορούσε να έχει ένα παιδί. Τον αγαπούσαν όλοι οι συμμαθητές μου στο σχολείο γιατί τους καλούσε στο σπίτι κάθε Σάββατο απόγευμα και τους κερνούσε χυμό και γλειφιτζούρι. Πως θα μπορούσα να τους παραπονεθώ λοιπόν για το τι κάνει σε εμένα και στη μαμά; Δεν θα με πίστευε κανείς. Μεγάλωσα. Είμαι έτοιμος να βγάλω το λύκειο και ακόμα απορώ πως θα βρεθούν λεφτά για να με συντηρήσουν. Για σπουδές ούτε λόγος! Ο μπαμπάς έχει γίνει ένας πολύ ισχυρός αρχηγός του σπιτιού που πλέον φοβόμαστε να του πούμε ακόμα και καλημέρα με τον τρόμο μήπως και μας χτυπήσει. Την περασμένη εβδομάδα ήμουν το τελευταίο του θύμα. Δεν ήθελα να τον βοηθήσω να κόψουμε ξύλα με την δικαιολογία ότι είχα πολύ διάβασμα. Μπήκε στο δωμάτιο, με άρπαξε από το κεφάλι ρίχνοντάς με από την καρέκλα και μου έδωσε δυο σφαλιάρες. Στο πρόσωπο! Τα σημάδια τους ήταν εμφανή όχι μόνο στο πρόσωπό μου αλλά και στη ψυχή μου. Ακόμη ξυπνάω από εφιάλτες τα βράδια που βλέπω εκείνη τη σκηνή και με δακρυσμένα μάτια δίνω μια υπόσχεση κάθε φορά στον εαυτό μου: θα σώσω εμένα και την μάνα μου από αυτόν τον Γολγοθά το συντομότερο δυνατόν. Οι ρόλοι αντιστράφηκαν ξανά. Ο μόνιμος του εχθρός είναι πλέον η μαμά. Χθες παρασυρόμενος από την μέθη του όρμηξε να την χτυπήσει με ένα σίδερο. Εκείνη έντρομη φώναξε το όνομά μου δυνατά. Μπήκα στη μέση και προσπάθησα να τον διώξω από μπροστά της. Του φώναξα για πρώτη φορά στη ζωή μου πως αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση θα φύγω από το σπίτι. Εξαγριώθηκε περισσότερο και τώρα ερχόταν απειλητικά προς το μέρος μου. "Βάρα" του φώναξα. "Φυσικά μόνο αυτό ξέρεις να κάνεις με καταπληκτική μαεστρία. Βάρα!". Έκανε ένα βήμα μπρος και σταμάτησε σαν να τον εμπόδισε ένα αόρατο χέρι. Με δακρυσμένα μάτια παραμέρησα την μητέρα μου στο δωμάτιό της. Την παρακάλεσα να πάρουμε το αυτοκίνητο και να φύγουμε. Θα βρίσκαμε την άκρη οι δυο μας για το πως θα ζήσουμε. Τουλάχιστον δεν θα ξυπνούσαμε με την ατμόσφαιρα του φόβου γύρω μας. Αρνήθηκε. Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω το γιατί και αν θέλετε, δεν θέλω να καταλάβω το γιατί. Προσπάθησα να την μεταπείσω χαϊδεύοντας το αναψοκοκκινισμένο της από τα κλάματα πρόσωπο. Δεν δέχτηκε να ακούσει κουβέντα. Δικαιολογούσε τον πατέρα μου πως ήταν ο καλύτερος άνθρωπος που είχε συναντήσει ποτέ της και πως δεν πράττει, ούτε μιλάει ο εαυτός του αλλά το ποτό. Θύμωσα τόσο πολύ μαζί της.

Είσαι άξια της μοίρας σου μαμά. Μαζί μεγαλώσαμε. Εγώ μεγάλωσα εσένα και εσύ εμένα. Υπήρξε ένας τρίτος στη σχέση μας που μας κακοποίησε με τους χειρότερους τρόπους. Ψυχολογικά και σωματικά. Εγώ δέχτηκα να φύγω από τον βούρκο και μαζί μου να τραβήξω και εσένα. Εσύ βλέπεις επέλεξες να μείνεις. Δεν ξέρω αν μένεις γιατί τον αγαπάς ή γιατί τον συνήθισες. Δεν ξέρω αν τον αγαπάς γιατί φοβάσαι την μοναξιά στα γεράματά σου, αν και δεν θα άφηνα ποτέ το χέρι σου χωρίς το δικό μου να το αγκαλιάζει. Δεν μπορείς να με αναγκάσεις όμως να μείνω μαμά. Ο θυμός μου για εκείνον και το μίσος μου είναι τόσο μεγάλο που θα γίνει κακό στο σπίτι μας. Κάθε φορά που αντικρίζω το αγριεμένο του πρόσωπο εύχομαι να πεθάνει με τον οποιονδήποτε τρόπο εκείνη τη στιγμή. Δεν θα λυπηθώ, δεν θα κλάψω. Αυτό του αξίζει! Κάποιος να χτυπήσει εκείνον όπως χτυπούσε εμένα και φοβόμουν να μιλήσω. Φοβόμουν να περπατήσω στον δρόμο γιατί ντρεπόμουν. Νόμιζα πως όλος ο κόσμος ήξερε τα όσα περάσαμε σε αυτό το σπίτι. Πλέον δεν είμαι υποχρεωμένος όμως να δέχομαι ούτε εκείνον ούτε και εσένα. Καληνύχτα μαμά. Σ'αγαπώ πολύ. Τόσο πολύ και τόσο δυνατά που δεν μπορώ να βλέπω την καταστροφή σου...

Όσον αφορά εσένα μπαμπά, σε ευχαριστώ για όλες τις πίκρες που μου έδωσες. Σε ευχαριστώ που μπροστά στα μάτια μου ουκ ολίγες φορές χτύπησες τη γυναίκα που με έφερε στον κόσμο και αυτό επειδή δεν βρισκόμουν εύκαιρος εγώ για να το κάνεις. Σε ευχαριστώ που χτύπησες εμένα άλλες τόσες φορές όταν άρχισα να μεγαλώνω. Σε ευχαριστώ για τους εφιάλτες που βλέπω ακόμα στον ύπνο μου, για το ψυχολογικό χάος που μου προκαλούν όσα έζησα μέσα στο σπίτι. Σε ευχαριστώ που μισώ το χέρι σαν μέρος του σώματος και πόσο μάλλον το δικό σου. Ευχαριστώ μπαμπά που δεν θα μπορέσω ποτέ να κάνω οικογένεια γιατί φοβάμαι μήπως και γίνω σαν εσένα. Φοβούμενος πως θα πληγώσω το παιδί μου θα τα βάζω με τον εαυτό μου και θέλοντας και μη τα νεύρα μου δεν θα με κρατούν ήρεμο. Σε ευχαριστώ για όλα. Ο πόνος που μου προκάλεσες και μου προκαλείς ακόμα ήταν ένα μεγάλο μάθημα ζωής. Ένα μάθημα το οποίο μου δίδαξε πως εφόσον σε προδίδει ο άνθρωπος που σε έφερε στον κόσμο, τότε όλοι αυτοί εκεί έξω γιατί να μην το κάνουν; Δεν ξέρω τι σε οδήγησε να τα κάνεις όλα αυτά και ούτε θέλω να μάθω. Δεν ξέρω αν μπορώ να σε συγχωρέσω και αν θέλω να το κάνω. Ξέρω μόνο ένα: πως εφόσον δεν μπορώ να σου κάνω κακό, θα σε διαγράψω από την ζωή μου. Τόσο εύκολα και απλά όσο εύκολα χαστούκιζες το πρόσωπό μου. Καληνύχτα μπαμπά...>>.

19 Νοεμβρίου: Παγκόσμια ημέρα κατά της παιδικής κακοποίησης.
* Το κείμενο είναι αφιερωμένο σε όλες εκείνες τις ψυχούλες που υποφέρουν βουβά... από ντροπή! Γιατί αυτό νιώθουν. Ντροπή και φόβο πως αυτές ευθύνονται για ό,τι τους συμβαίνει.

(το άρθρο "Καληνύχτα μαμά, καληνύχτα μπαμπά - Παγκόσμια ημέρα κατά της παιδικής κακοποίησης" δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2015 από το AridaiaNews.gr)

Δεδο-μένω...

Δεδομένο: 

Στοιχείο γνωστό ή αποδεκτό που αποτελεί βάση για περαιτέρω ενέργειες, κάτι που πρέπει να το έχουμε υπόψη. Αμφιταλαντευόμουν αρκετά χρόνια να αποδεχτώ το γεγονός πως υπάρχουν homo sapiens γύρω μας που αντιμετωπίζουν τον περίγυρό τους ως "δεδομένους". Δηλαδή τι πάει να πει "σ'έχω δεδομένο"; Πως μπορεί να είναι κανείς τόσο σίγουρος ότι ο διπλανός του θα είναι για πάντα παρόν; Μήπως η εσωτερική ανάγκη του καθένα να προσκολληθεί κάπου και να έχει δίπλα του έναν πιστό ακόλουθο τον κάνει να το πιστεύει αυτό;

Τα δεδομένα της φιλίας: 

Φιλίες χρόνων που πέρασαν σαράντα κύματα δυσκολιών και άλλες τόσες χαρές, γίνονται Σόδομα και Γόμορρα από μια τόσο δα λέξη που μπορεί να κάνει τον ανθρώπινο εγκέφαλο να γυρίσει ανάποδα! Όλοι (;) γνωρίζουμε πως τα απαραίτητα συστατικά για να πετύχει η συνταγή της φιλίας είναι η κατανόηση, η εμπιστοσύνη, η εχεμύθεια, η συμπαράσταση και θα προσθέσω και εγώ το "συναισθάνομαι" και την "ανοιχτομυαλιά". Την σήμερον ημέραν, καλύτερα να φτύσεις τον κόρφο σου παρά να πεις μεγάλη κουβέντα για τον φίλο σου. Δεν ξέρεις πως γυρίζει μπούμερανγκ ο τροχός και τα λούζεσαι όσα έχεις κοροϊδέψει. Και πάλι όμως, μιλώντας πάντα σε προσωπικό επίπεδο, δεν έχω να θυμάμαι ούτε μια φορά από το να εξιστορώ κάτι συγκλονιστικό της ζωής μου στις φίλες μου και να μην το έχουν δεχτεί (ή και το αντίθετο). Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν τις καθιστά δεδομένες! Τυγχάνει να πέφτουν στη λούμπα πολλοί σκεπτόμενοι πως "έλα μωρέ δεν παρεξηγείται, τόσα χρόνια φίλοι, σιγά" κτλ κτλ. Φιλαράκια μου, έχουμε μπερδέψει τα μπούτια μας! Άλλο "σε ανέχομαι", άλλο "σε αγαπάω και μένω φίλος σου". Είτε το ένα υπάρχει, είτε το άλλο, ένα είναι το αποτέλεσμα: όποιος από τους δυο μας ξεφτιλίσει την φιλία, τίποτα και καμία ανάμνηση δεν μας κρατάει μαζί. Ο φίλος σε αγαπάει για τον άνθρωπο που γνώρισε και επέλεξε για να μην κάνει ή λέει μόνος του βλακείες. Ο φίλος θα σε στηρίξει και θα τον στηρίξεις όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη, όχι επειδή είναι δεδομένος αλλά επειδή το θέλει. Άλλωστε οι άνθρωποι μεγαλώνουν, τα χνώτα τους αλλάζουν και μπορεί να μην ταιριάζουν πια...

Τα δεδομένα των σχέσεων - πρώην σχέσεων: 

<<Τα δεδομένα κάποια στιγμή γίνονται ζητούμενα>>. Αυτό το εξαίρετο moto θα μπορούσε από μόνο του να εξηγήσει όλη την παράγραφο που θέλω να παραθέσω. Ένα από τα μυστικά μιας επιτυχημένης σχέσης είναι να μην θεωρείς επ'ουδενί τον άνθρωπό σου δεδομένο. Συνήθως δεδομένες θεωρούμαστε εμείς οι γυναίκες κατά κύριο λόγο. Αγαπητοί άντρες, σας αγαπάμε επειδή το θέλουμε, σας στηρίζουμε και σας οπλίζουμε με τα καθημερινά σας όπλα - αγαθά για να αντεπεξέλθετε σε δικούς σας "πολέμους" ακριβώς για τον ίδιο λόγο. Σας συμπαραστεκόμαστε στις δυσκολίες σας και χαιρόμαστε με τις χαρές σας (σ.σ εδώ που τα λέμε χαίρεστε με πολύ χαζούς λόγους και όμως εκεί εμείς, το χαμόγελο μέχρι τα αυτιά για να μην σας αφοπλίσουμε) επειδή ΤΟ ΘΕΛΟΥΜΕ. Μην αλλάζετε τα γεγραμμένα και τα μεταποιείτε σε "γραμμένα" όμως! Γιατί όσο την γράφεις, σε σβήνει! Και όταν θα σε σβήσει ολοκληρωτικά, θα ψάχνεσαι. Θεωρείται τραγικό λάθος να πιστεύεις πως ο διπλανός σου θα σου δίνει καθημερινή επιβεβαίωση όσο εσύ δεν το εκτιμάς. Το ό,τι υπομένει κανείς είναι επειδή η αγάπη είναι ισχυρότερη από την φυγή. Όταν όμως θα μπει ο εγωισμός μπροστά, καμία αγάπη δεν υπομένει. Γίνεται σιωπή και κανείς δεν αναγκάζεται να υπομένει και να δέχεται. Στάχτη και μπούρμπερη σε όλα. <<Και πριν πονούσα και τώρα θα πονάω, καμία η αλλαγή>>. Τόσο απλά τα πράγματα.

Overdose αγάπης μπορείς να πάθεις και να δώσεις. Προστασίας, ασφάλειας, κατανόησης, συμβουλής, αγκαλιάς. Δώσε και πάρε. Μην θεωρείς ότι όλοι γύρω σου είναι δεδομένοι όμως. Θα σου χτυπήσει την πόρτα η μοναξιά και έτσι, ηθελημένα και μη θα της ανοίξεις. Βάλε σε μια ζυγαριά το τι ζητάς και τι πρέπει να δώσεις και η ισορροπία και των δύο θα φέρει το αποτέλεσμα που έχει ο καθένας μας ανάγκη.

#αγάπη #παντού

(το άρθρο "Δεδο-μένω..." δημοσιεύτηκε τον Οκτώβρη του 2015 από το AridaiaNews.gr)

Η δύναμη είναι μέσα σου!

Μεγαλώνοντας, με τις εμπειρίες που αποκτούμε στη ζωή μεταξύ άλλων κερδίζουμε ένα ακόμα αγαθό. Αυτό της δύναμης. Δεν έχει να κάνει με τον τύπο του χαρακτήρα που έχει διαμορφώσει ο καθένας, αν λάβει κανείς υπόψη πως υπάρχουν στιγμές που και οι λιγότερο δυναμικοί άνθρωποι (εκείνοι που κρατούν τους τόνους ήπιους) χάνουν τον έλεγχο της υπομονής και βγάζουν μια δυναμική συμπεριφορά. Η δύναμη συσσωρεύεται μέσα μας σε μία αποθήκη που όσο περισσότερο την χρησιμοποιείς, τόσο πιο εύκολα ξεπερνάς τις δυσκολίες σου.

•Θέλει δύναμη να φεύγεις μακριά από "τοξικούς" ανθρώπους. Εκείνους τους ανθρώπους που σου προκαλούν θυμό, μελαγχολία, στεναχώρια. Είτε είναι φίλοι είτε έρωτες είτε συγγενείς, λάβε υπόψη πως κανείς δεν θέλει να απομακρύνει κανέναν. Όταν όμως η κατάσταση έχει περάσει επί ξυρού ακμής, όσο και αν θες να τους κρατήσεις δίπλα σου μόνο κακό θα σου προσφέρουν. Δεν μπορούν να διαχειριστούν τα πάντα στη ζωή τους και πιθανώς μέσα σε αυτά είσαι και εσύ. Μακριά και αγαπημένοι λοιπόν για την καλύτερη υγεία όλων μας!

•Θέλει δύναμη να μπορείς να ξεπερνάς οτιδήποτε σε έχει πληγώσει, σε έχει πονέσει, σε έχει χαρακώσει. Να το πετάξεις από το μυαλό σου και να το αφήσεις σκονισμένο εκεί στο παρελθόν που του αξίζει να είναι. Προφανώς για να στάθηκες όρθιος στα πόδια σου, η δύναμή σου και η θέλησή σου ήταν ισχυρότερες από όσο αντιλαμβάνεσαι. Μην αναμασάς αναμνήσεις του παρελθόντος που δυσκόλεψαν τις τότε ημέρες σου. Επικεντρώσου σε αυτές που βιώνεις τώρα και να είσαι ευγνώμων στον εαυτό σου που κατάφερε να είναι σήμερα στη θέση που είναι.

•Θέλει δύναμη να μπορείς να αγαπάς με πόθο τους ανθρώπους. Αυτοί σε πόνεσαν, αυτοί σε πλήγωσαν και όμως εσύ συνεχίζεις να αγαπάς. Όχι φυσικά τους ίδιους. Δίνεις απλά μια ευκαιρία στον εαυτό σου να αγαπήσει και να αγαπηθεί ακόμα μια φορά για όσο. Η αγάπη είναι σαν τον ιστό της Πηνελόπης. Έργο που δεν τελειώνει δηλαδή. Όσο και αν θες να της αντισταθείς, είναι το φυτό που ανθίζει μόνο του μέσα σου και εσύ δεν μπορείς να το ξεριζώσεις.

•Θέλει δύναμη να είσαι ήρεμος και ήσυχος με την κοσμοθεωρία σου εσύ που ανέκαθεν θεωρούσες πως η ένταση είναι συνώνυμο σου. Να μπορείς να περιμένεις καρτερικά την επόμενη μέρα και να είσαι σίγουρος πως σου επιφυλάσσει μόνο ευτυχία. Εδώ που τα λέμε και το αντίθετο να συμβεί, έχεις λόγους να το προσπεράσεις γιατί η μεθεπόμενη μέρα δεν αργεί. Φυσικά μην ξεχνάς πως παίζουν σημαντικό ρόλο οι άνθρωποι που σε συντροφεύουν. Η δύναμη και η υπομονή είναι τα νέα σου βαλιτσάκια στο ταξίδι σου.

<<Βάζω στόχους. Ακόμα και να μην τους επιτύχω, υπάρχει η επόμενη μέρα να κάνω κάτι διαφορετικό από αυτούς. Διώχνω μακριά όποιον μου κάνει κακό. Αγαπώ πολύ και με όλη μου την καρδιά το χέρι που κρατάει το δικό μου. Ανατροφοδοτώ καθημερινά την δύναμή μου κάνοντας πράγματα που ικανοποιούν το "είναι" και το "εγώ" μου. Όσο και αν υπήρξα στην αφάνεια, τώρα θα ζω στην επιφάνεια... γιατί το αύριο εκτός από δικό σας, είναι και δικό μου!>> 

(το άρθρο "Η δύναμη είναι μέσα σου!" δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2015 από το AridaiaNews.gr)

Ερωτεύτηκες τον φίλο σου...

...σου αξίζει κρέμασμα κυρία μου!

Καλά, δεν ντράπηκες κορίτσι πράμα να ερωτευτείς τον φίλο σου; Τον άνθρωπο που μοιραστήκατε ζωή και κότα μαζί; Εμπειρίες, έρωτες, ώρες αμέτρητες δουλεύατε ο ένας τον άλλον ή ζητούσατε συμβουλές ο ένας από τον άλλον. Και όμως, όλα αλλάζουν με μιας. Με μια κουβέντα, με μια ματιά, σε ένα ακατάλληλο περιβάλλον υπό ακατάλληλες συνθήκες μπροστά σε κόσμο.

Στο μυαλό σου ο φίλος σου ήταν κάτι σαν αδερφός. Όχι τόσο αδερφός όσο προφανώς πίστευες πως είναι, πάντως το μόνο που είχες προλάβει να συνειδητοποιήσεις και να σχολιάσεις στις φίλες σου είναι πως εμφανισιακά "ε, δεν τον λες και άσχημο, μετράει ο άνθρωπος"! Μα φυσικά και μετράει! Εξαρχής που τον γνώρισες μετρούσε, γι'αυτό έγινε και φίλος σου. Τι ανωμαλία που κουβαλάμε εμείς οι γυναίκες; Μας αρέσει κάποιος εμφανισιακά και με τον καιρό αντί να τον κάνουμε δεσμό μας, τον κάνουμε φίλο μας. Σίγουρα θέλουμε διάβασμα, αλλά όχι από παπά, από μητροπολίτη! Καφέδες, ποτά, γέλια πολλά, πειράγματα, με κοινές παρέες. Πόσα βράδια είχες πρόβλημα και ήθελες να τον πάρεις τηλέφωνο να τον ρωτήσεις κάτι για συμβουλή αλλά κώλωσες μήπως ήταν με κοπέλα; Καλά έκανες εδώ που τα λέμε. Η παρέα σας περιοριζόταν στο κοινό σας στέκι και χρησιμοποιούσατε το τηλέφωνο ο ένας του άλλου μόνο για τον καθιερωμένο καφέ. Λες και έτσι έπρεπε να γίνει. Εσύ, μια ζωή μπερδεμένη, με ό,τι πιο ακατάλληλο θα μπορούσε να περάσει από την ζωή σου και αυτός μια από τα ίδια βάσει των λεγομένων του. Ποιος δεσμεύεται τώρα; Ρωτάς αν έχεις υπομονή για να αντέξεις έναν άνθρωπο δίπλα σου ή αν μπορείς να γίνεις τέτοιος άνθρωπος ώστε να σε αντέξει εκείνος;

Κάποια στιγμή το κλίμα στη φιλική σας σχέση αρχίζει να παίρνει άλλες διαστάσεις. Αρχίζει να μην φαίνεται τόσο φιλικό το σκηνικό και να ανταλλάσονται κουβέντες - καρφιά που αντί να σε αφήνουν αδιάφορη, σε βάζουν σε σκέψεις. Βρε λες; Μπα... Ιδέα σου θα είναι! Είστε φίλοι. Το δε κοντινό περιβάλλον και των δύο ως δια μαγείας, σας θεωρούν ήδη ζευγάρι που απλά τους το κρύβετε. Μοιράζεστε τα σχόλια όλων μεταξύ σας και γελάτε ξεκαρδιστικά, αν και στην ουσία εσύ γελάς μόνη σου. Ο άλλος στα λέει απλά για να δει την αντίδρασή σου χαζοβιόλα... "Φίλη, παντρέψου τον! Είναι κούκλος, σε γουστάρει και δεν το βλέπεις". "Είστε λίαν επιεικώς χαζές που μπορείτε και το πιστεύετε αυτό, που με φλομώνετε με ελπίδες τις οποίες δεν χρειάζεται καν να παίρνω καθώς με το παλικάρι είμαστε μόνο φίλοι. Δεν είναι δυνατόν να με γουστάρει και να μην έχω ιδέα". Βρε είναι ... Μόνο φιλικές δεν προβλέπονται να είναι αυτές οι αγκαλίτσες και τα σφιχτά φιλιά στο μάγουλο. Ούτε τα "καλά που πας; δεν θα κάτσεις να μου κάνεις παρέα;". Ομολογουμένως, έχει φίλους να του κάνουν παρέα και πίστεψε με θα περάσει πολύ καλύτερα από το να ακούει τις εμπειρίες τις δικές σου. Μέχρι που ένα βράδυ που'βρεχε, που'βρεχε μονότονα, "κάτσε κάτω να σου πω γιατί κοιμάσαι όρθια. Ο κόσμος το'χει τούμπανο και εσύ κρυφό καμάρι". Το και το, είπε και ελάλησε το παλικάρι. "ΠΛΑΚΑ ΚΑΝΕΙΣ!". "Σου φαίνομαι να κάνω πλάκα;". Φυσικά και δεν έκανε. Οκ, αντιμετώπισέ το ψύχραιμα. Καταρχήν, παραδέξου πως μετά από αυτά που άκουσες δεν τον βλέπεις φιλικά. Λες και περίμενες απλά να σε ξυπνήσει. Και ο αγών αρχίζει. Οδηγίες προς ναυτιλλομένες που κάνουν δεσμό με τους φίλους τους:

•Αγαπάμε τον δεσμό μας σαν φίλο μας όπως και πριν. Και φιλικά και πολύ πολύ πολύ πολύ ερωτικά, όπως του αξίζει άλλωστε. Τον αγαπάμε λίγο παραπάνω γιατί μας άντεχε σαν φίλη του τόσο καιρό, άκουγε εμπειρίες με πρώην και μπορεί να πάθαινε ψυχρολουσία χωρίς να έχουμε ιδέα. Τον αγαπάμε γιατί μας έχει ακούσει και μας έχει δει στην πιο χειρότερή μας πλευρά. Και δεν εννοώ ιδιαίτερα αυτή των νεύρων, αλλά της βλακείας, του ξεφτιλίσματος, του ποτού και όπως τέλος πάντων ένας νέος έρωτας σίγουρα δεν θα έβλεπε για τα πρώτα δύο χρόνια που θα ήσασταν μαζί.

•Δεύτερον, δεν γκρινιάζουμε στον φίλο μας γιατί ο φίλος μας γνώρισε την χαλαρή πλευρά μας και όχι την πλευρά της πίεσης. Πρέπει να σας πείσω όλες όσες διαβάζετε το παρόν άρθρο πως η γκρίνια προκαλεί κυτταρίτιδα για να σώσω πολλούς άντρες από σκηνικά ανεξέλεγκτης μουρμούρας. (Άντρες, για εσάς δουλεύω).

•Τρίτον, στον φίλο μας δεν κρατάμε ποτέ μυστικά. Του'χεις αποκαλύψει τι ρεζιλίκια έχεις κάνει από μεθύσι και δεν θα του πεις κάτι που σε προβληματίζει ή οτιδήποτε άλλο που θα έπρεπε πολύ χαλαρά και φυσιολογικά να μάθει; Ιεροσυλία. Δεν κρατάμε μυστικά από το κολλητάρι μας λοιπόν, γιατί αν αρχίσει και αυτός την μυστικοπάθεια η χαμένη θα βγεις εσύ και όχι εκείνος. Πίστεψέ με, είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα όταν τα μοιράζεστε όλα. Άλλωστε δύο μυαλά σκέφτονται πολύ καλύτερα ένα πρόβλημα από το να παιδεύεται το ένα μόνο του.

•Τέταρτον, όταν μαλώνουμε με τον φίλο μας, φροντίζουμε το πείσμα να κρατάει το αργότερο μερικές ώρες και όχι μέρες ολόκληρες. Γιατί κορίτσια μου, ο φίλος μάς ερωτεύτηκε για αυτό που είμαστε και όχι για κάτι διαφορετικό το οποίο δεν είμαστε. Ας ελέγξουμε λίγο τα παράπονα και ας παραβλέψουμε μερικά πράγματα γιατί αλλιώς μπροστά δεν πάμε. Δεν είπαμε να πάμε στο άλλο άκρο της θυματοποίησης αλλά όχι και να βγάλουμε τα κουμπούρια για ψύλλου πήδημα.

•Πέμπτον και τελευταίο, ο φίλος μας, όπως και ο κάθε φίλος της ζωής μας άλλωστε, είναι ξεχωριστός. Τόσο ξεχωριστός που δίνει νόημα μέχρι και σε ό,τι θεωρούσες ότι είναι ασήμαντο. Θα σου αποδείξει με τις πράξεις του πως όποιος και αν σε πόνεσε πριν από εκείνον, ήταν μια εμπειρία που πέρασες απλά για να περάσεις σαν γεγονός μέχρι να φτάσεις στη δική του αγκαλιά και να νιώσεις την σιγουριά που χρόνια αναζητούσες. Όχι την σιγουριά του ότι θα μείνει για πάντα, αλλά την σιγουριά ότι για όσο μείνει αυτό θα βλέπεις σταθερά. Την αγάπη στα μάτια του και στο χαμόγελό του. Εν ολίγοις, ο φίλος σου συνεχίζει να είναι φίλος σου προσθέτοντας και άλλες ιδιότητες επάνω του.

Φέρσου έξυπνα και όταν θα σου έρθει ο κεραυνός της εξομολόγησης, μην σκεφτείς για κανέναν λόγο το ότι θα χαθεί η φιλία. Βεβαίως και θα χαθεί η φιλία κούκλα μου. Γιατί ακόμα και αν δεν ήσουν εσύ η ενδιαφερόμενη και ήταν κάποια άλλη, πάλι θα χανόταν η φιλία. Δεν θα ήταν τίποτα το ίδιο με πριν και φυσικά δεν θα περνούσατε κοινά ξενύχτια εργένηδων. Οπότε, το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Ερωτεύσου και αγάπησέ τον με όλη σου την ψυχή γιατί ο φίλος σου δεν θέλει να κακοπεράσεις. Θα είναι ειλικρινής για τους σκοπούς του απέναντί σου όποιοι και αν είναι αυτοί. Όσο πιο εύκολα και γρήγορα συνεργαστείς, τόση διάρκεια και ευτυχία θα έχεις. Και που ξέρεις; Ίσως το κρέμασμα που σου είπα στην αρχή ότι θέλεις, να έρθει και να φάμε και κουφέτα. Περιμένω την μπομπονιέρα μου!

<<...Ξέρω καρδιά μου θα `ρθουν δύσκολοι καιροί 

Κι όμως η φλόγα αυτή που ανάβει στο κερί 

Όσο κι αν λιώνω μου μαθαίνει απ' την αρχή 

Να καίω για σένα ...>>

(το άρθρο "Ερωτεύτηκες τον φίλο σου..." δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από το AridaiaNews.gr)

Καλώς όρισες Σεπτέμβρη... Έτοιμοι και φέτος!

Όπα και να'μαι και φέτος ... Ναι, εγώ η πολυξέρα μανιακή με τις λέξεις και το συναίσθημα αρθρογράφος - σχολιαστής της επικαιρότητας από τις ζωές μας, τις ζωές σας και τις ζωές τους. Τάνια Πίντζου ονομάζομαι και φέτος (φυσικά και δεν άλλαξα όνομα) και ξεκινώ με το "Καλό χειμώνα" και "Εμπρός μαρς, τελειώσαν οι διακο-ποιες (;) και πρέπει να μπουν τα κεφάλια μέσα". Περάσαμε από πολλές πλευρές ένα σημαδιακό καλοκαίρι ... Πολιτικά θες; Οικονομικά θες; Συναισθηματικά θες; Το καλοκαίρι του 2015 για το δικό μου, τουλάχιστον, περιβάλλον ήταν ανατρεπτικό. Κανείς μας δεν κατάλαβε πότε πέρασε και πότε έρχεται ο Σεπτέμβρης. Παιδομάζωμα, σχολεία, δουλειές, σε λίγο θα ξεκινήσουμε να μαζεύουμε και τα καλοκαιρινά και ουφ!

Τι ήταν και αυτό με τα κυβερνητικά σκαμπανεβάσματα; Capital Control. Ο κοσμάκης λάλησε. Οι ουρές στις τράπεζες κάθε πρωί που πήγαινα στη δουλειά με κάνανε να αμφιβάλλω διαρκώς για το αν η οικονομική κατάσταση της Ελλάδος θα επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα. Οξύνεται κάθε μέρα και πιο πολύ. Βέβαια, για να λέμε και το δίκιο, ο Έλλην χρειαζόταν έναν έλεγχο στα οικονομικά του. Οι ανεξέλεγκτες και χωρίς μέτρο σπατάλες σε αγορές φυσικά γίνανε παρελθόν αν και οι καφετέριες, τουλάχιστον της Αριδαίας, δεν έμειναν ποτέ άδειες. Καφέ, τσάι και οτιδήποτε φθηνότερο έφευγε σαν κατανάλωση αλλά τουλάχιστον δεν κλείστηκε στο σπίτι ο κόσμος. Και οι συναυλίες που διεξήχθησαν πήγαν σχετικά καλά. Εκείνους τους συνταξιούχους και τα παππουδάκια που στήνονται στην τράπεζα τους πονά η ψυχή μου. Που για να βγάλουν το εβδομαδιαίο ποσό για τις πληρωμές τους, τα φάρμακά τους και την τροφή τους παρακαλούν χίλιες φορές τον Θεό να τους δώσει δύναμη και κουράγιο. <<Έχει ο Θεός κορίτσι μου>> άκουγα συχνά πυκνά και τους χαιρόμουν γιατί δεν χάσανε την πίστη τους και την ελπίδα τους. <<Το άδικο είναι για εσάς την νεολαία να τα βιώνετε αυτά και να είστε άνεργοι και εξαρτώμενοι από εμάς>>. Δεν είχε άδικο ο παππούς. Πολύς κόσμος άνεργος αδέρφια. Να θέλεις να δουλέψεις, να προσφέρεις, να παλέψεις να ανταπεξέλθεις και να βρίσκεις παντού εμπόδια.

Καλά μην χάσουμε και τελείως τον εαυτό μας όμως. Είχαμε ό,τι είχαμε και μια δεν είχαμε, αλλά έρωτες είχαμε. Βέβαια. Για το μόνο που δεν πρέπει να ανησυχεί ο Τσίπρας ή η Άνχελα είναι για τον ερωτευμένο Έλληνα που μπορεί φράγκο να μην έπαιζε ή να έπαιξε με το σταγονόμετρο αλλά οι καρδούλες χτύπησαν δυνατά και επίμονα! Τι πιο όμορφο, ε; Τα προβλήματα δεν σταματούν ποτέ αν το καλοσκεφτεί κανείς, αλλά πολλούς τους παίρνει τόσο από κάτω που δεν έχουν όρεξη ούτε να ξεμυτίσουν. Λογικό και παράλογο συνάμα. Ένα βρακί μας έμεινε και ένας έρωτας. Αν τα χάσουμε και αυτά, ζήτω που καήκαμε! Το καλοκαίρι δεν θα χάσει ποτέ την μαγεία του όσο υπάρχει ο έρωτας.

Για εσάς που οι διακοπές πήραν την ερμηνεία "διακο-ποιες", έχω να σας πω πως οι περισσότεροι βρίσκονται στη θέση σας. Καλά ούτε για εμένα προβλεπόντουσαν αλλά η παρέα με έπεισε και θα την κάνω την παρασπονδία και ό,τι μέλλει γενέσθαι. Το πολύ πολύ να μην έχουμε τσιγάρο να καπνίσουμε στην επιστροφή. Δεν βαριέσαι; Και πάλι καλό σε εμάς θα κάνουμε. Φυσικά και ζηλεύουμε αυτούς που ξεφάντωσαν άφοβα στους καλοκαιρινούς νησιώτικους προορισμούς. Προσωπικά, ζηλεύω όσους πήγατε στην Ιθάκη και ήσασταν αρκετοί γαμώτο αν κρίνω από τους φίλους μου στο Facebook. Χρόνια είναι ο dreaming προορισμός της καρδιάς μου. Αλλά είπαμε, η ελπίς είναι σαν την πεθερά. Πεθαίνει πάντα τελευταία! (Μελλοντική πεθερούλα μου φυσικά και αστειεύομαι, αλλά καλού κακού μην με διαβάσεις ποτέ. Θα φτύνεις τον κόρφο σου και θα ξεματιάζεις τον γιο σου για το κακό που τον βρήκε).

Καλό χειμώνα παίδες. Καλή σχολική χρονιά παιδιά μας και καθηγητές μας. Καλή αρχή στις δουλειές μας. Καλά μυαλά και ηρεμία (σ.σ οι λέξεις "ψυχραιμία" και "υπομονή" είναι στην black list μου). Στην διάθεσή σας και φέτος...

<<... ένα φιλί και τα όνειρα γίνονται πάλι ...>>

(το άρθρο-editorial ¨Καλώς όρισες Σεπτέμβρη ... Έτοιμοι και φέτος!" δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από το AridaiaNews.gr)

Η καλλιτεχνία του να είσαι άνθρωπος...

«Δικαιοσύνη, εργατικά χέρια, μυαλό ικανό να γενικεύει τις ιδέες, γλώσσα αρκετά εύστροφη για να τις εκφράζει... Να τα μεγάλα ευεργετήματα που έδωσε το υπέρτατο Ον στον άνθρωπο, κατ' εξαίρεση από τ' άλλα ζώα». 
Βολτέρος 

Εξαιρετικής σημασίας θεωρείται το ερώτημα πως μπορεί ένα ον να θεωρείται άνθρωπος. Να ξεπερνάει πνευματικά την ανθρώπινη υπόστασή του, να μην κρύβεται πίσω από το "συγνώμη" και το κυριότερο να μπορεί να αποφεύγει τυχόν αντιφάσεις του εγκεφάλου του και να μην πληγώνει τον συνάνθρωπο. Όχι δεν αποφάσισα να παραδειγματιστώ, ούτε και να κάνω τον αλάνθαστο δάσκαλο που δίδασκε και νόμο δεν εκράτησε. Μπορούμε να θεωρούμαστε άξιοι εργατικά, άξιοι σαν γνώστες της ιστορίας και των μαθηματικών, άξιοι της ανθρώπινης πλευράς μας όμως πόσο μπορούμε να θεωρηθούμε; Φυσικά και δεν εννοώ απαραίτητα το να κάνεις συνεχώς καλές πράξεις ή να αφήσεις τον καθένα να σε ποδοπατήσει... Εσύ, όμως πως συμπεριφέρεσαι; Όπως θα ήθελες να σου συμπεριφερθούν ή όπως κατά το δικό σου μυαλό θεωρείς πως είναι σωστό;

Ανέκαθεν λάτρευα και λατρεύω όλες εκείνες, που κατ'εμέ θεωρούνται εξέχουσες, προσωπικότητες που σέβονται άνευ όρων την προσωπικότητα του απέναντι ασχέτως φύλου και ιδεών. Σε δέχονται για τις απόψεις σου και την ποιότητα του μυαλού σου ανεξάρτητα με το αν συμφωνούν με την δική τους ιδεολογία ή όχι. Βρίσκουν χρόνο για εσένα ακόμα και αν οι 24 ώρες της ημέρας δεν φτάνουν για εκείνους. Κουβαλάνε στην καρδιά τους και στο μυαλό τους το όνομά σου και συχνά αναρωτιούνται πως είσαι και τι κάνεις. Καθώς περνούν τα χρόνια επιθυμούν και αναζητούν τις αναμνήσεις τους μαζί σου και προσπαθούν να βρουν ευκαιρίες για να τις ξεσκονίσουν και να τις φέρουν ξανά στην επιφάνεια. Σου υπενθυμίζουν να αγαπάς την ζωή σου, τους ανθρώπους που την ομορφαίνουν και όλα αυτά γιατί αγαπούν εσένα και θέλουν εσένα πραγματικά ευτυχισμένο. Σε αγαπούν όχι γιατί πρέπει αλλά γιατί επιθυμούν να σε αγαπούν ασχέτως των αποφάσεων που παίρνεις για την δική ΣΟΥ ζωή. Είναι η λεγόμενη ανιδιοτελής αγάπη και αν μου επιτρέπετε η κατάλληλη μορφή αγάπης που μπορεί να σου τύχει. Δεν είναι αγάπη με προϋποθέσεις και ανταλλάγματα. Επικεντρώνονται στα γεγονότα της ζωής που εξιστορούνται από εσένα τον ίδιο και από το δικό σου στόμα και όχι από εκείνες τις δεύτερες απόψεις των γύρω καλοθελητών. Αποφεύγουν να είναι απόλυτοι και να απαντούν σε όσα τους εξιστορείς με απόλυτο τρόπο σκεπτόμενοι πως είμαστε άνθρωποι και μπορεί να πέσουμε δύο και τρεις φορές στα ίδια λάθη. <<Να είσαι ισορροπημένος άνθρωπος και όλα θα έρθουν με μαθηματική ακρίβεια>> είναι η μόνη τους συμβουλή και όπως και να πράξεις, εκείνοι συνεχίζουν και καμαρώνουν.

Στην αντίθετη πλευρά έχουμε τις προσωπικότητες που μαθαίνεις πράγματα για εσένα. Πράγματα που δεν ξέρεις, δεν ήξερες και εκείνοι φυσικά μπορούν και ξέρουν. Δεν ξέρω και δεν μπορώ με βεβαιότητα να πω πως δεν έχουν άλλα ενδιαφέροντα στη ζωή τους έτσι ώστε να ασχολούνται με την δική σου. Δεν δέχομαι φυσικά ούτε και την παράμετρο που λένε πολλοί πως ζηλεύουν ή σε βρίσκουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα προσωπικότητα, καρποφόρο δέντρο για να πετροβολούν. Δεν τους σταματάς εύκολα. Ανοίγουν το στόμα για δύο λόγους: ή για να φάνε, ή για να κατηγορήσουν. Σοφοί επαΐοντες (όπως τους ονομάζει ένας φίλος) που πραγματικά τα ξέρουν όλα για εσένα και ίσως πολλά περισσότερα από όσα ξέρεις εσύ. Φυτρώνουν σαν γαϊδουράγκαθα σε κρανίου τόπο και όλοι οι προβολείς είναι επάνω τους. Αυτό μπορώ να πω με απόλυτη βεβαιότητα προσπαθούν να κερδίσουν, την έστω και λίγων λεπτών δημοσιότητα και συμπάθεια των πολλών. Μου θυμίζουν εκείνους τους διάσημους που επειδή έχουν καιρό να εμφανιστούν στο τηλεοπτικό κουτί, βγαίνουν στις μεσημεριανές "κίτρινες" εκπομπές και για λίγα λεπτά δημοσιότητας λένε και σταματημό δεν έχουν. Μόνο που δεν τους περνά από το μυαλό το γεγονός ότι κάποια στιγμή τα φώτα σβήνουν και όλα έρχονται στο φως. Ουδέν κρυπτόν υπό του ηλίου! Το μερίδιο ευθύνης δεν αποδίδεται εξ'ολοκλήρου σε αυτούς αλλά και στο ακροατήριό τους που χάσκουν και ενστερνίζονται οτιδήποτε τους σερβίρουν στο πιάτο. Το αποδέχονται και το κρατούν μέσα τους σαν σημαντική πληροφορία για να βαδίσουν ως άνθρωποι. Εννοείται πως όλα αυτά γίνονται πίσω από την πλάτη σου. Μην ξεχνάς πως το κακό ανέκαθεν έκανε την παρουσία του με αγγελική μορφή.

Οι δύο αντικρουόμενες απόψεις της ανθρώπινης πλευράς, σου δίνει ξεκάθαρα το αποτέλεσμα για το ποιους μπορείς άφοβα να κρατήσεις στη ζωή σου και ποιους να απομακρύνεις. Ούτως ή άλλως πάλι κακός θα είσαι για τους δεύτερους και ομοίως καλός θα είσαι για τους πρώτους.<<Ασήμαντοι άνθρωποι είναι εκείνοι που δέχονται τις απόψεις των άλλων, χωρίς να τις επεξεργάζονται οι ίδιοι>> Λέων Τολστόι. Εσείς ο περίγυρος, οι χάσκοι (που σας ονομάτισα πιο πριν) δεν θα ήταν προτιμότερο να κρατάτε την προσωπική σας γνώμη για τον κάθε απέναντι άνθρωπο βάσει αυτών που σας έχει δώσει και δείξει; Γιατί θα πρέπει δηλαδή να τους αφήσετε να σας την καταστρέψουν άδικα; Και στο κάτω κάτω της γραφής, εσείς στα λάθη σας είστε άνθρωποι και ο υπόλοιπος κόσμος στα δικά του λάθη είναι το μαύρο πρόβατο; Θέλει καλλιτεχνία να είσαι και να νιώθεις άνθρωπος. Άνθρωπος ολοκληρωμένος με ιδανικά και αξίες. Με φίλους και συγγενείς να κυνηγούν μια ακόμα ώρα μαζί σου, να μην βιάζονται να σε ξεφορτωθούν επειδή μπλοφάρεις ή φάσκεις και αντιφάσκεις. Θέλει καλλιτεχνία να είσαι ήδη έτοιμος να δεχτείς οτιδήποτε ακούσεις από την απέναντι πλευρά. Να μπορείς να σεβαστείς και να δεχτείς με όλη σου την ψυχή τα πάθη και λάθη που επέλεξε μια ανθρώπινη οντότητα να μοιραστεί μαζί σου. Και φυσικά, μην κρίνεις ίνα μη κριθείς. Αυτό προϋποθέτει την μεγαλύτερη μαγκιά από όλα!

«Αληθινά μεγάλοι άνδρες και γυναίκες είναι αυτοί που είναι φυσικοί, ειλικρινείς και τίμιοι με όλους όσοι έρχονται σε επαφή μαζί τους».
Γουίλιαμ Ντάνφορθ


(το άρθρο "Η καλλιτεχνία του να είσαι άνθρωπος..." δημοσιεύτηκε τον Μάϊο του 2015 από το AridaiaNews.gr)